εδώ είναι βαλκάνια (5)…δεν είναι παίξε γέλασε!

Το δημοτικό τραγούδι ως λογοτεχνικό είδος αντλεί το υλικό του από την προφορική λογοτεχνική παράδοση, αυτήν που αναπτύχθηκε στον ευρύτερο γεωπολιτικό χώρο των Βαλκανίων και συνδέεται με όψεις της κοινωνικής δραστηριότητας εκείνης της εποχής ή -στην περίπτωση των επικών Κλέφτικων- με την πρακτική της κοινω­νικής αντί­δρασης, ατομικής ή συλλογικής, στον εκάστοτε εξουσιαστικό φορέα.
Κατόπιν συνδέθηκε στενά με την πρακτική της εθνογένεσης, υπό την επίδραση της ρομαντικής ιδεολογίας του volksgeist.

Καθο­ριστικό παράγοντα για τη διαμόρφωση του χαρα­κτήρα της προφορικής λογοτεχνίας αποτελεί η σύνδεσή της με προγενέστερα είδη.
Η συνεχής αναδημιουργία και μετάλλαξη αποκαλύπτεται κυρίως με όσα απορρόφησε το συγκεκριμένο είδος κατά την πορεία του μέσα στον χρόνο.
Η αφομοίωση ξένων στοιχείων σχετίζεται με διαφορετικούς τρόπους ζωής, σύμφωνα με τους οποίους νέα γεγονότα καθορίζουν και επιβάλλουν τις διαδικασίες επιλογής των απορροφούμενων στοιχείων.
Ωστόσο, αυτή η διαδικασία εκσυγχρονισμού είχε ως αποτέλεσμα τον βαθμιαίο εκτοπισμό αυθεντικών παραδοσιακών στοι­χείων.

Πηγή : http://www.xorio.gr/

• • Θαμαίνουμαι, όντε πορπατείς, πώς δεν ανθούν οι ρούγες

και πώς δεν γίνεσαι αιτός με τις χρυσές φτερούγες.

• • Πού ’σουν, πουλί μου των πουλιώ, πού ’σουν, χρυσόφτερέ μου,

πού ’σουν κι εγώ σ’ ανίμενα, ακριβοθώρητέ μου.

• • Ερωντοστολισμένε μου, νερατζαθέ, χυτέ μου,

πρεπίδι των παλληκαριώ, σγουρέ βασιλικέ μου.

• • Ξύπνα, διαμάντι και ρουμπί κι αθέ του μαλαμάτου.
  • Χαρήνω τα τα μάτια σου τα μαύρα τα μεγάλα

οπού σταλαματίζουνε το μέλι και το γάλα.

• • Μια όμορφη αηδονολαλεί κι εγώ κρυφοστενάζω
  • Και με την άκρα του ματιού γυρίζω και θωρώ σε,

όχι γιατί σε ντρέπομαι, μόνο γιατί αγαπώ σε.

• • Η λεβεδιά είναι μια πληγή που πάντα γαίμα τρέχει

Θέ μου, και πώς τηνε βαστά εκείνος που την έχει.