Προσέγγιση στην εικαστική τέχνη – Ιδού ο Νυμφίος έρχεται
Νικόλαος Γύζης, Ιδού ο Νυμφίος έρχεται, περ. 1895

Ο Γύζης σε μια επιστολή του προς την Ουρανία Νάζου το 1894 γράφει: «Άρχισα να ζωγραφίζω την εκ του Ουρανού φωνήν, έχω και την κόλασιν εις τον νουν μου».
Το κέντρο του έργου αποτελεί ο ένθρονος Χριστός, ο οποίος είναι ολόκληρος φως. Την όλη εντύπωση του ουράνιου φωτεινού οράματος ενισχύουν οι χρυσές ακτίνες, που ξεκινούν από την ολόφωτη μορφή του Χριστού και διατρέχουν χιαστί όλο το έργο. Επίσης στο Χριστό καταλήγουν οι ομόκεντροι χρυσοκόκκινοι κύκλοι, που στο κάτω μέρος περιλαμβάνουν στο σχήμα τους και τα τάγματα των γονατιστών αγγέλων. Η κλίμακα του ουρανού οδηγεί στο Χριστό εν δόξη, του οποίου υπερίπταται ο Αρχάγγελος Γαβριήλ.
Πρόκειται για μια προσωπική ερμηνεία του Γύζη ο οποίος τόνισε: «Δεν έβαλα ρομφαίας, εγώ αισθάνομαι τη θρησκεία μας μόνο με αγάπη. Η αγάπη είναι το έμβλημά της». Πρόκειται για μια σύλληψη μεγαλιώδη, ιδεαλιστική που αξιοποιεί στοιχεία από την Αγία Γραφή και την Αποκάλυψη, απηχεί όμως και την αντιμετώπιση του φάσματος του θανάτου από το Γύζη τα τελευταία χρόνια της ζωής του.
Επιλογή έργων – Επιμέλεια κειμένων Αλεξάνδρα Λαμπροπούλου