Μπραχάμι, ένα μουσείο της δεκαετίας του ’80

γράφει ο Ντίνος Δαφαλιάς.

 

Δεν μας άρεσε ο θόρυβος της σκόνης που η κεφαλή του πικάπ μετέδιδε μέχρι τα αυτιά μας. Θέλαμε Compact Disk με τον καθαρό κρυστάλλινο ήχο, ο οποίος όμως λόγω της δειγματοληψίας έχανε σε συχνότητες και σε απόκριση. Αντικαταστήσαμε τον γλυκό ήχο της λυχνίας με transistor, έναν ημιαγωγό που είναι το Α και Ω των ηλεκτρονικών. Το θεμελιώδες εξάρτημα που απεικονίζει την κατάσταση μηδέν (0) και ένα (1), μέχρι σήμερα.

Μας άρεσε το Walkman της Sony, με ήχο stereo και μεγάλο εύρος συχνοτήτων που ικανοποιούσε τα ακουστικά μας νεύρα, πολύ καλύτερα από τα μονοφωνικά transistor. Φορητότητα και καλός ήχος συνετέλεσαν σε μία από τις μεγαλύτερες εμπορικές επιτυχίες στον ήχο και στη μόδα. Ήταν το πιο επιθυμητό gadget των παιδιών. Είχες την ευκαιρία να κλείνεσαι στο δωμάτιό σου και να ακούς δυνατά μουσική, χωρίς να ενοχλείς τους μεγάλους.

Αλλάξαμε παπούτσια. Από την αλυσίδα ελβιέλα, στα adidas με τις χαρακτηριστικές τρεις ρίγες. Από τις φόρμες γυμναστικής που θύμιζαν τα κολάν της γνωστής ταινίας με τον Robin Hood, στις ακριβές φόρμες της Asics tiger.

Αλλάξαμε αυτοκίνητα. Από τα αυτοκίνητα που μύριζαν λάδια, στα πρώτα καταλυτικά με πλαστικό στο εσωτερικό και με καθίσματα που δεν θύμιζαν  σε καρέκλες. Τα πρώτα αποσπώμενα ηχο-συστήματα τα έβλεπες στα τραπέζια των καφέ.

Από τα καφενεία με το μωσαϊκό στο πάτωμα, στις καφετέριες με τη μοκέτα και τον καπνό από το τσιγάρο να χρωματίζει σκούρο τον κάθε τοίχο.

Από τα ποδήλατα στα παπιά της Honda, ένα ακόμα best seller εξ Ιαπωνίας, που αντικατέστησε το ποδήλατο ή το γάιδαρο που είχαν οι Ελληνάρες στα χωριά. Με μία ειδοποιό διαφορά. Αυτή η συμπεριφορά δεν προέρχεται από τους μεγάλους. Προέρχεται από τη νέα γενιά. Δεν θα ξεχάσω τα κυνηγητά με τα πισωκίνητα Mitsubishi περιπολικά στον Ιλισό, όπου ξεφεύγαμε από τις πεζογέφυρες. Πρώιμα getaway πριν ο όρος καθιερωθεί στα ηλεκτρονικά παιχνίδια ή σε παράτολμα βίντεο του youtube. Κομμένες ποδιές και εξατμίσεις και πειραγμένοι κύλινδροι έδιναν το κάτι παραπάνω. Από 80 χιλιόμετρα πήγαινες στα 120 στην καλύτερη περίπτωση, με μία μπροστινή ανάρτηση να σε στέλνει κατευθείαν στο ΚΑΤ. Για κράνος, ούτε σκέψη.

Από την ασπρόμαυρη URANYA στις έγχρωμες TV του συστήματος SECAM που έδειχναν τους ανθρώπους σαν να έτρωγαν καρότα για δεκαετίες. Και φυσικά, η μεγαλύτερη εφεύρεση του ανθρώπου. Το τηλεκοντρόλ. Εδώ τα λόγια περιττεύουν. Γλίτωσαν οι πιτσιρικάδες το πήγαινε-έλα μέχρι την τηλεόραση που ήταν 10 μέτρα μακριά και περίμενες να ζεσταθούν οι λυχνίες. Το βίντεο έρχεται να συμπληρώσει το δείγμα του νεοπλουτισμού. Τότε άνθισε και η βιομηχανία της βιντεοκασέτας και οι υπηρεσίες ενοικίασης των video-club που ήταν περισσότερα από τα κομμωτήρια.

Η Ελλάδα αποτάσσει την βλαχιά, χωρίς να γνωρίζει εις βάθος ότι ο original βλάχος δεν είναι απαραίτητα ακαλαίσθητος. Ο βλάχος έγινε συνώνυμο του άξεστου ανθρώπου και εκείνου που αδυνατεί να ανταπεξέλθει στο οικονομικό βάρος της «εξέλιξης». Μία ανασκόπηση των ετών που ζήσαμε, μας προσφέρει το αντίθετο συμπέρασμα. Η «βλαχιά» ως έννοια εξέλιξης και εναρμόνισης δεν έχει καμία σχέση με την παιδεία και την κοινωνική καταξίωση και συμπεριφορά. Ζει και βασιλεύει διότι ευδοκιμεί σε τόπους όπως το Μπραχάμι.

Μπορεί να έχουμε αποκηρύξει το ’80 ως μία κακόγουστη εποχή. Σίγουρα ήταν η πιο κακόγουστη δεκαετία. Ήταν όμως ένα σκαλοπάτι της εξέλιξης, απαραίτητο για τη μετάβαση σε μία πιο ταπεινή κοινωνία. Οι τεχνολογικές εξελίξεις του ’80 διαμόρφωσαν ένα σύνολο απαιτήσεων, το οποίο εξακολουθεί να ικανοποιείται στην 4^η βιομηχανική επανάσταση που ζούμε σήμερα και χάρις σε αυτό, αυτό το κείμενο θα διαμοιρασθεί πιο εύκολα.

Ο χρόνος κυλάει και δεν σταματά. Συνήθως ξεχνάμε αυτά που ζήσαμε, ενώ εσκεμμένα δεν ανακαλούμε ορισμένα από αυτά που εντυπώθηκαν στη μνήμη μας.

Όταν θέλω να θυμηθώ τη νοοτροπία του ’80, τότε κοιτάζω το Μπραχάμι. Μία περιοχή της πρωτεύουσας, που αδυνατεί ως διοίκηση και κάθε λογής παραγοντισμό να αντιληφθεί που κινείται ο κόσμος γύρω της. Η Γη γυρίζει και το Μπραχάμι στέκεται ακίνητο, όπως ο πεισμωμένος γάιδαρος. Ένα Αυριανικό Μπραχάμι ως προς την πολιτική του ζωή, μηδενικής αξίας σε κάθε του μορφή.

Ανακαλώ από τη μνήμη μου τον «Μεθοριακό Σταθμό», μία σειρά της Ελληνικής τηλεόρασης. Αυτό που θυμάμαι καλά, ήταν ότι κουμάντο στη μικρή κοινότητα έκαναν ο πρόεδρος, ο δάσκαλος, ο παπάς και ο χωροφύλακας. Ε, αυτό είναι το Μπραχάμι.

Ο αυτοπροσδιορισμός του προοδευτικού δεν παίζει ρε σύντροφοι. Βαλκάνιοι είστε.