Περιπλανήσεις
Χρίστος Σαπρίκης

~~~
«Είναι αλήθεια ότι ορισμένα από τα ιδεολογικά σχήματα που μας κληροδοτεί το παρελθόν λειτουργούσαν σαν κλειστά και δογματικά συστήματα σκέψης, που κάλυπταν όλο το φάσμα του επιστητού και έδιναν έτοιμες απαντήσεις σε όλα τα πιθανά ερωτήματα. Το κενό που δημιουργήθηκε από τη διάψευση και την πτώση αυτών των δογματικών ιδεολογιών έσπευσαν να το καλύψουν έπειτα ανταγωνιστικές ιδεολογίες, όπως, λ.χ., ο εθνικισμός, οι νεοσυντηρητικές αντιφιλελεύθερες και αντιδημοκρατικές ιδέες.
Προκειμένου να αντιπαλέψουμε αυτές τις αντιδραστικές ιδεολογίες, χρειαζόμαστε ιδέες, κριτικές ερμηνείες της πραγματικότητας και προγραμματικές επεξεργασίες, που θα εμπνέονται από τις θεμελιώδεις αξίες της ισότητας, της ελευθερίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Δεν ζούμε το τέλος των ιδεολογιών.» [1]
~~~
Διάβαζα συχνά κείμενα του Θανάση Γιαλκέτση σε εφημερίδες, περιοδικά στο διαδίκτυο,
άλλα ενδιαφέροντα, άλλα αιρετικά για τα μυαλά που κουβαλούσα κάθε φορά,
αλλά πάντοτε να αποτελούν αφορμή για σκέψεις και προβληματισμούς.
Έτσι,
όταν κυκλοφόρησε το τελευταίο του βιβλίο «Περιπλανήσεις στην επικράτεια των ιδεών», αγοράστηκε για να ολοκληρωθεί η το διάβασμά του χτες το βράδυ.
~~~
«…Μια από τις συνηθέστερες αδυναμίες πολλών διανοουμένων είναι η τάση τους να επικρίνουν αυστηρά τις αντίπαλες ιδεολογίες και την ίδια στιγμή να αποσιωπούν ή και να δικαιολογούν όλες τις αρνητικές πλευρές του δικού τους ιδεολογικού ή θρησκευτικού «πιστεύω». Εκείνοι μάλιστα που πιστεύουν σε έναν Θεό κατά κανόνα αναζητούν και βρίσκουν όλους τους δαίμονες στην αντίπαλη πλευρά.» [1]
~~~
26 κείμενα, κάποια αδημοσίευτα, από το 2017 μέχρι το 2023, άρθρα, ομιλίες, που προσεγγίζουν μια ποικιλία θεμάτων: παρουσίαση και σχολιασμός φιλοσόφων και στοχαστών, ο αντισημιτισμός στην Ευρώπη, ο ναζισμός, το Ολοκαύτωμα, η Οκτωβριανή Επανάσταση, ο Σταλινισμός και η οικοδόμηση αυταρχικών καθεστώτων στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, τα στρατηγικά αδιέξοδα της σύγχρονης Αριστεράς, η σύγκρουση δημοκρατίας και καπιταλισμού, η βιοπολιτική, οι μετανάστες και οι πρόσφυγες, το διαδίκτυο και τα κοινωνικά δίκτυα και η επίδρασή τους στην διάδοση ιδεών και στη διαμόρφωση της συνείδησης των ανθρώπων.
~~~
«…είναι εθνικιστής, πράγμα που δεν είναι καθόλου το ίδιο με το να είναι και πατριώτης. Ένας εθνικιστής μας ενθαρρύνει να είμαστε ο χειρότερος εαυτός μας, και στη συνέχεια μας λέει ότι είμαστε οι καλύτεροι».
~~~
Ένα τεράστιο ψηφιδωτό γεμάτο με ψηφίδες ιδεών, αναλύσεων, προσεγγίσεων, προβληματισμών, προτάσεων, για να κλείσει το βιβλίο στο τελευταίο κείμενο με το:
«…Η αδελφοσύνη, ωστόσο, εκφράζει εκείνη τη ζωτική ανάγκη κοινοτικών δεσμών και αλληλέγγυων σχέσεων, χωρίς τις οποίες χάνουν το νόημά τους τόσο η ελευθερία όσο και η ισότητα. Το δράμα των προσφύγων και των μεταναστών υπογραμμίζει τη σημασία αυτής της διαπίστωσης.
Υπάρχει, όμως, και η δυνατότητα να αναγνωρίσουμε τον «ξένο», να θεμελιώσουμε μιαν ισότιμη σχέση μαζί του και να βιώσουμε έτσι την αδελφοσύνη όχι σαν μια δυσάρεστη επιβάρυνση, αλλά ως έναν παράγοντα ηθικού εμπλουτισμού του ατομικού και συλλογικού μας βίου.» [1]
Στα ![]()
[1] Θανάσης Γιαλκέτσης, Περιπλανήσεις στην επικράτεια των ιδεών, Πόλις, 2024