Οι Ρηγάδες

Βιτάλια Ζίμμερ

Διαβάζω το βιβλίο ξανά και διαπιστώνω μία ακόμα φορά ότι μπορεί να αξιολογηθεί από πολλές οπτικές γωνίες. Μία από αυτές είναι πολιτική του διάσταση που νομίζω – είμαι σίγουρη για την ακρίβεια – δεν έχει εκτιμηθεί ακόμα.

Το βιβλίο καταφέρνει να μας πάει πίσω πολλά χρόνια, τότε που η πολιτική κατάσταση ήταν σαφώς διαφορετική και η Δημοκρατία είτε ήταν στον γύψο, είτε στηνόταν με αργά βήματα ενώ ταυτόχρονα υπήρχαν ελλείματα στα πάντα.

Κι έτσι θυμήθηκα τον πατέρα μου, φίλα προσκείμενο στους Ρηγάδες, ο οποίος σχεδόν πρώτος από όλους τους εγκατέλειψε όχι από δόλο, αλλά από την διαπίστωση της πραγματικότητας. Οι Ρηγάδες δεν είχαν καμία σχέση με τους άλλους, τους προδότες της Μακεδονίας όπως έλεγε ο ίδιος.

Κι έτσι φτάνουμε στο σήμερα, που για εμάς δύο βιβλία είναι στην επικαιρότητα. Ένα πολυδιαφημισμένο, κακογραμμένο στο μέγιστο, γεμάτο λάθη και παραπέμπει σε υπαγόρευση κι όχι σε συγγραφή, το οποίο έχει όμως μεγάλο ειδικό βάρος ως μέγεθος, εφόσον δεχόμαστε ότι το «έγραψε» ένας πρώην πρωθυπουργός.

Ένας πρώην πρωθυπουργός που εντάχθηκε σε ένα μόρφωμα την ίδια στιγμή που οι imaginistes είχαν ήδη εγκαταλείψει. Κι αυτή είναι η πολιτική σημασία του βιβλίου των imaginistes. Το βιογραφικό των συγγραφέων είναι πλούσιο πολιτικά και μέσα από τις σελίδες του μπορεί ο καθένας να κατανοήσει την πορεία ενός ανθρώπου στο πολιτικό γίγνεσθαι.

Η πιο σημαντική διαφορά ανάμεσα στα δύο βιβλία είναι άλλη. Το κακογραμμένο βιβλίο είναι η αρχή – το μέσο, για μία προσωπική ατζέντα.

Το δικό μας βιβλίο είναι αποτέλεσμα μίας παράξενης καταγραφής της ιστορίας του Μπραχαμίου κυρίως, ενώ παράλληλα καταγράφονται τα ήθη και οι συνθήκες της εποχής και σε άλλους τόπους κι έτσι ξεφεύγει από τα στενά όρια της περιοχής. Σίγουρα δεν είναι μέσο για κάποια προσωπική φιλοδοξία 70 ανθρώπων που συνέγραψαν και πολλών άλλων που συνυπήρξαν στην ομάδα και δεν έτυχε να γράψουν κάτι.

Η πολιτική τράπουλα εκείνης της εποχής έχει φθαρεί, έχει σχεδόν καταστραφεί και δεν «βγαίνουνε ρηγάδες» πια.

Όμως, βγαίνουν μαθητάδες.

Όσο υπάρχει τράπουλα
θα βγαίνουνε ρηγάδες
κι όσο υπάρχουν δάσκαλοι
θα βγαίνουν μαθητάδες