Βυζαντινή κατασκοπία

του Μιχάλη Δήμα

 

Σάββατο 21 Ιανουαρίου 2017. Πρωινό με συννεφιά και αέρα. Ανηφορίζω από το λιμάνι στο Κάστρο, στην παλιά πόλη της Νάξου. Χτισμένη σ’ έναν οχυρωμένο λόφο από τον Ενετό Μάρκο Σανούδο το 1207, όταν κατέλαβε μαζί με την Νάξο και τις περισσότερες Κυκλάδες. Την ανακηρύσσει πρωτεύουσα της επικράτειάς του, λόγω του μεγέθους της και της πλούσιας ενδοχώρας της. Ο αέρας περνάει σφυρίζοντας ανάμεσα στα καλντερίμια. Κάποια παραθυρόφυλλα βροντούν.

Φαντάζομαι Ενετές δεσποσύνες να κρυφοκοιτάζουν πίσω από τις γρίλιες. Η παρουσία μου τις παραξενεύει. Ποιός είναι αυτός ο κουκουλοφόρος και διοπτροφόρος με τα σκούρα γυαλιά; Και γιατί έχει γένια; Και τι είναι αυτό το πράμα που βάζει μπροστά στα μάτια του και κάτι κάνει; Μήπως είναι κάποιος βυζαντινός κατάσκοπος;

Μέσα από σκεπαστούς θολωτούς διαδρόμους φτάνω στην Καθολική Μητρόπολη που είναι χτισμένη σε βυζαντινό ρυθμό. Προφανώς οι Ενετοί βρήκαν το ναό έτοιμο και τον κάνανε μητρόπολή τους. Εκεί γύρω το Μοναστήρι των Ιησουητών και η Σχολή των Ουρσουλίνων, τα ερείπια του ανακτόρου του Ενετού ηγεμόνα και η Εμπορική Σχολή που φοίτησε για ένα χρόνο και ο Καζαντζάκης, στα τέλη του 19ου αιώνα. Σήμερα στην Εμπορική Σχολή που παλιότερα ήταν το Μοναστήρι, στεγάζεται το Αρχαιολογικό Μουσείο. Πρωτοκυκλαδικά μαρμάρινα ειδώλια γυναικών, αγγεία της γεωμετρικής περιόδου με όμορφες παραστάσεις και ένα ψηφιδωτό δάπεδο των ελληνορωμαϊκών χρόνων τράβηξαν ιδιαίτερα την προσοχή μου. Κατηφορίζοντας από ψηλά βλέπω το λιμάνι, τη θάλασσα που έχει σηκώσει προβατάκια και γλάρους που βουτάνε για τίποτα φαγώσιμο. Περπατάω ξέγνοιαστος και τελείως ανύποπτος. Κι όμως κάποιοι αθέατοι από μένα ψιθυρίζουν κάτι στα λατινικά. Πιο χαμηλά μια σιδερένια πόρτα τρίζει και πετάγονται μπροστά μου δύο σιδερόφρακτοι ιππότες ξαφνικά. Με οδηγούν σιδηροδέσμιο στο ανάκτορο του Δούκα Σανούδου. Μετά την ανάκριση δεν ξέρω πόσα λύτρα θα ζητήσει τελικά…