Come to “GREECE”…Rooms to let
της Αλεξάνδρας Λαμπροπούλου (οδοιπορώντας…)
Μυκήνες
«Σαν βγεις στον πηγαιμό» για τις Μυκήνες, εύχεσαι δεν εύχεσαι, ο δρόμος δεν είναι μακρύς. Μιάμιση ώρα από την Αθήνα, ούτε στάση για καφέ δεν προλαβαίνεις. Καλό είναι στη διαδρομή, να θυμηθείς λίγο την ιστορία της καταραμένης γενιάς των Ατρειδών. Και αν έχεις ξεχάσει και κανένα όνομα από όλους αυτούς, μη σε νοιάζει. Περίμενε λίγο… Με το που θα φτάσεις στο χωριό, κάτω από το λόφο που είχε στηθεί το Ανάκτορο τους, θα σου έρθουν όλα καταπρόσωπο, θες δεν θες.

Τι ταμπέλες Klytemnestra rooms to let, τι pansion Helectra, τι Orestis hotel, τι Agamemnon, τι Aigisthos, τι ότι και αν πεις! Dialegeis kai perneis. Ακόμα και οι ταβέρνες και τα μαγαζιά για souvenirs, όλα με τα ονόματα της οικογένειας. Τι διάολο! «Είμεθα Έλληνες! Τι άλλο είμεθα;» Δε χωρά αντίρρηση, το μεγαλύτερο μερίδιο σε αυτή την κληρονομιά ανήκει σε εμάς, τους τεθλιμμένους συγγενείς!
Αν ποτέ χρειαζόταν να διανυκτερεύσω, σας το ορκίζομαι πως από αντίδραση, θα έμενα στο Pantelis hotel, που είδα στην αρχή του χωριού και ας ήταν και τρώγλη. Μου φάνηκε το πιο αυθεντικό. Αλλά ας μην αυθαδιάζω και ας προχωρήσω…
Ο Αρχαιολογικός χώρος, Σάββατο μεσημέρι, γεμάτος από τουρίστες κάθε λογής. Ισπανοί, Τσέχοι, Ιάπωνες, Γερμανοί, Γάλλοι, Βραζιλιάνοι, …αλλά Έλληνας, ούτε για δείγμα. Οι μισοί έφταναν μέχρι την πύλη των Λεόντων, στήνονταν επιμελώς, και …say cheese. Το πειστήριο έτοιμο να ταξιδέψει ανά τον κόσμο. Κάποιοι άλλοι βγάζανε selfie με τις πέτρες αγκαλιά. Οι υπόλοιποι που ανέβαιναν παραπάνω, κοίταγαν αριστερά, τίποτα! Κοίταγαν δεξιά, τίποτα! Προχωρούσαν λίγο, οι ομπρέλες των Ιαπώνων τσούγκριζαν μεταξύ τους, οι φωτογραφικές μηχανές αποθανάτιζαν τα ερείπια και κάποιοι άλλοι με hi tech μαγκούρες, λες και ανέβαιναν το Έβερεστ, το έβλεπαν σαν περιπέτεια αναρρίχησης. Οι περισσότεροι, έβλεπαν μόνο τις πέτρες και τα ευρήματα των ανασκαφών, περίτεχνα και ενδιαφέροντα μεν, άψυχα δε. Αλλά ποιός μπορεί να τους παραξηγήσει; Τι να προλάβουν και αυτοί να συγκρατήσουν από τον καταιγισμό των “αρχαίων” πληροφοριών, που τους σερβίρουν τα γραφεία ταξιδίων και οι ξεναγοί. Τέλος, έπαιρναν το δρόμο της επιστροφής απογοητευμένοι. Αν μπορούσες να ακούσεις τη σκέψη τους, θα έλεγε σίγουρα: Καλά, αυτά τα ερείπια ήρθαμε να δούμε; Στη Ιταλία είναι καλύτερα, άσε που έξω από το Κολοσσαίο μπορείς να φωτογραφηθείς με Ρωμαίους στρατιώτες…
Πολλοί έρχονται στην Ελλάδα, λόγω της φήμης της ως κοιτίδα πολιτισμού, για να το διαπιστώσουν ιδίοις όμασι. Εξάλλου αυτή η “καταραμένη” χώρα, όπου και αν σκάψεις, αρχαία έχει. Και αυτοί οι Έλληνες, όλο σκάβουν και σκάβουν σχεδόν 200 χρόνια τώρα, και νόμιμα και παράνομα! Δεν πάνε στο διάολο και αυτοί και η ιστορία τους μαζί, που μας στοίχειωσε τη μοίρα! Όπου και να γυρίσουμε, και πίσω μας και μπροστά μας, παντού οι Έλληνες! Ας πάμε να δούμε περί τίνος πρόκειται για να μην μας λένε και “βάρβαρους”…
Αλλά και για μας ε; Ευπρόσδεκτοι οι τουρίστες. Τεμενάδες κάνει η πολιτική ηγεσία. Ο πολιτισμός της κατανάλωσης τώρα και σε αρχαία ερείπια, σε εξευτελιστικές τιμές λόγω κρίσης. Προλάβετε…
Επιστρέφοντας από αυτή την εκδρομή, με περίμενε μια έκπληξη. Στο δελτίο ειδήσεων ο εκφωνητής είπε με καμάρι, πως η Υπουργός Τουρισμού κάνει μεγάλη προσπάθεια να προσελκύσει τα κινηματογραφικά στούντιο, έτσι ώστε να παρακαμφθούν οι δυσκολίες και να γυριστούν ταινίες στην Ελλάδα (…ακόμα και άδεια για την είσοδο σε αρχαιολογικούς χώρους των συνεργείων για γυρίσματα!). Προσπάθησε να μας πείσει, πως έτσι θα έχουμε δωρεάν διαφήμιση της χώρας μας στο εξωτερικό. Μου ήρθε στο μυαλό η Lara Croft να κυνηγά στον Παρθενώνα το θύμα της, ανάμεσα στους κίονες. Δεν μπόρεσα να μην αναρωτηθώ: Χρειάζεται η Ελλάδα διαφήμιση; Και επιτέλους τέτοια διαφήμιση;
Θύμωσα με τη φτώχεια και τον εξευτελισμό της πολιτικής ηγεσίας. Πόσο “λίγοι” στέκουν στις συνθήκες που απαιτούνται τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή και σε αυτό που πάλλεται σε αυτή τη χώρα. Αυτοί είναι, οι εντελώς απολίτιστοι και βάρβαροι! Όταν ο Ισοκράτης έλεγε “…Έλληνας καλείσθαι τους της παιδεύσεως της ημετέρας”, σίγουρα δεν εννοούσε τους πολιτικούς μας, δυστυχώς σχεδόν πια στο σύνολο τους.
Αυτό που αξίζει στις Μυκήνες, όπως και σε όλους τους αρχαιολογικούς μας χώρους, δεν είναι μόνο τα ευρήματα και τα ερείπια που μας κληροδότησαν οι αρχαίοι Έλληνες. Καλά και αυτά. Και τα μουσεία που τα φυλάμε, και αυτά καλά. Όμως πρωτίστως, η αξία της κληρονομιάς μας είναι η Αρχαία Ελληνική Γραμματεία. Ο Όμηρος, ο Αισχύλος, ο Ευριπίδης, ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης και τόσοι άλλοι… Η ιστορία αυτού του τόπου είναι αυτοί που έζησαν εδώ και η δημιουργία τους, ο απόηχος της οποίας έχει εμπνεύσει και εμπνέει ακόμα, δημιουργώντας έναν δευτερογενή πολιτισμό πάνω σε αυτά τα συντρίμμια, σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτό θα έπρεπε οι έχοντες την εξουσία να προωθήσουν και να προβάλλουν, μαζί με τα ευρήματα. Να δημιουργήσουν ένα πρωτότυπο «βίωμα πολιτισμού» στον επισκέπτη και στον κάτοικο αυτής της χώρας, και όχι απλές εντυπώσεις εκθέτοντας πέτρες και τάφους, αλλά συσχετίζοντας με σεβασμό αυτά τα χώματα, με τον πολιτισμό που δημιουργήθηκε, …αλλά βέβαια ο πολιτισμός θέλει πολιτισμό!
Τελικά σκέφτομαι πως ίσως εμείς οι Έλληνες που απουσιάζουμε από τους αρχαιολογικούς χώρους, ίσως να είμαστε και δικαιολογημένοι.
Είναι πραγματικά λυπηρό το γεγονός ότι η ηγεσία αυτής της χώρας εξαντλεί όλη της την ενέργεια, στην προσέλκυση των studios του Hollywood, στις “υποθέσεις” για την Αμφίπολη ή κατά καιρούς στην επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα, και άλλα τέτοια ηχηρά παρόμοια… ενώ δεν ξέρουν που τους παν τα τέσσερα. Και βέβαια να επιστρέψουν τα μάρμαρα του Παρθενώνα στη θέση τους, αλλά όχι και να επαιτούμε για αυτά! Μη σώσουν οι Άγγλοι και τα δώσουν ποτέ! Αυτό σαν πράξη αποδεικνύει τη βαρβαρότητά τους. Όλοι ξέρουν τίνος είναι αυτά τα Μάρμαρα και ποτέ μα ποτέ δε θα γίνουν δικά τους… Ο θησαυρός των προγόνων μας είναι ήδη στα χέρια μας και πρέπει να τον αξιοποιήσουμε για τη ζωή μας και την ψυχή μας, γιατί τα αγάλματα και οι αμφορείς, είναι μόνο για τα μουσεία…
– Τ’ αγάλματα είναι στο μουσείο.
– Όχι σε κυνηγούν, πως δεν το βλέπεις?
Θέλω να πω με τα σπασμένα μέλη τους,
με την αλλοτινή μορφή τους που δε γνώρισες
κι όμως την ξέρεις…
– …γιατί τα αγάλματα δεν είναι πια συντρίμμια,
είμαστε εμείς. Τα αγάλματα λυγίζουν αλαφριά…Καληνύχτα.*
*από τον Ηδονικό Ελπήνωρ, Γεώργιος Σεφέρης