Πλίνθοι και κέραμοι… εξαρτάται…

 

του Χρίστου Σαπρίκη

 

Δασκαλίστικα Ι

 Ήταν μια επίσκεψη στη Φινλανδία.

      Να δούμε τι ήταν αυτό που κάνει το εκπαιδευτικό της σύστημα πετυχημένο. Να «κλέψουμε» τα παιδαγωγικά μυστικά, να θαυμάσουμε τις υποδομές, να μιλήσουμε με τους καλοπληρωμένους δασκάλους.

      Να καταλάβουμε πώς γίνεται μαθητές που στο Δημοτικό κάνουν τις μισές ώρες σε σχέση με τα δικά μας παιδιά, πώς δάσκαλοι που δεν έχουν κανέναν σύμβουλο να τους «συμβουλεύει» και να τους «αξιολογεί», πώς σχολεία που διοικούνται από την τοπική αυτοδιοίκηση καταφέρνουν να δημιουργούν ένα από τα καλύτερα εκπαιδευτικά συστήματα σ’ ολόκληρο τον κόσμο.

  Είναι δύσκολο να αποκόψεις ένα εκπαιδευτικό σύστημα απ΄ την κοινωνία που αυτό λειτουργεί και να βγάλεις συνταγές, αλλά μια λέξη που ακουγόταν συνέχεια, όπου και αν πηγαίναμε, τριβελίζει στο μυαλό μου:

Εξαρτάται…

      – Πόσες ώρες διδάσκει ο δάσκαλος;

      – Εξαρτάται…

      – Πόσα παιδιά το ανώτερο έχει μια τάξη;

      – Εξαρτάται…

      – Τα παιδιά δουλεύουν σε ομάδες, τα θρανία έχουν σχήμα πι;

      – Εξαρτάται…

      – Πόσα χρήματα παίρνει το σχολείο;

      – Εξαρτάται…

      – Τι βιβλία χρησιμοποιείτε;

      – Εξαρτάται…

      Στα δικά μου αυτιά, ενός πολίτη που θεωρητικά είναι συνηθισμένος στις υποτίθεται σταθερές δομές της χώρας μας, που ό,τι ξεφεύγει απ’ αυτές θεωρείτε καταπάτηση κεκτημένων και διάλυση του κοινωνικού κράτους, το εξαρτάται, ηχούσε παράξενα…

      Αυτή η ευελιξία, η λύση του κάθε προβλήματος ανάλογα με τις συνθήκες κάθε φορά, αυτό που στην προσωπική μας ζωή το εφαρμόζουμε οι περισσότεροι, ήταν το αυτονόητο και για τη δημόσια ζωή στη Φινλανδία. Κι εκεί που περίμενες ότι θα έφερνε το χάος, τις ανισότητες και την καταστροφή, δημιουργεί στην πράξη ένα πολύ λογικό σύστημα με κέντρο τον άνθρωπο και τις εκάστοτε ανάγκες του.

      Δεν ανακάλυψα προχωρημένες παιδαγωγικές, τουλάχιστον κάτι που δεν ξέρουμε και στην μικρή Ελλαδίτσα μας. Ούτε τα σούπερ σχολεία. Είδα ένα σύστημα που λειτουργεί στη βάση κοινής λογικής και είναι απλά αποτελεσματικό. Ένα σύστημα που δημιουργεί σχέσεις εμπιστοσύνης, και στην πράξη μεγιστοποιεί τα αποτελέσματα της κάθε προσπάθειας.

      Σίγουρα δεν είναι μια κοινωνία αγγέλων ούτε χωρίς προβλήματα και αντιθέσεις. Ωστόσο δίνει στους πολίτες της πολύ περισσότερες δυνατότητες να προχωρήσουν. Δυνατότητες που εμείς ούτε τις φανταζόμαστε. Όχι σήμερα που είμαστε στα ζόρικα αλλά και παλιότερα, στις εποχές της «ευμάρειας».

Αναδημοσίευση από 29/9/14