Ντίνος Χριστιανόπουλος…αποσπάσματα από μία συνέντευξη.

Συνέντευξη στον Γιώργο Χρονά Πηγή: www.lifo.gr

…….

Είχατε φιλοδοξίες στη ζωή σας;

Όσο και να σου φανεί παράξενο, καθόλου. Καμιά φορά αναρωτιέμαι μήπως λέω ψέματα. Μήπως είχα και εγώ φιλοδοξίες; Αλλά δεν είχα. Και έχω την εντύπωση ότι μάλλον είμαι ειλικρινής. Δεν θέλω δόξα, δεν θέλω μεγαλεία. Τίποτα. Αντίθετα, θέλω να τυπώνω και όταν τυπώνω είμαι ψείρας μέχρι το έπακρο. 

Τι είναι η Θεσσαλονίκη για σας, τι υπήρξε για σας;

Αίνιγμα. Ποτέ δεν μπόρεσα να καταλάβω τι ακριβώς είναι η Θεσσαλονίκη. Την αγαπάω, λέω ότι είμαι δοσμένος σ’ αυτή. Αυτή μπορεί να μη μ’ αγαπάει και να μου κάνει πολύ κακό. Αν έφευγα εγώ, και κατέβαινα στην Αθήνα, θα είχα κάνει την αγία χαρά μου. Εδώ τίποτα. Στον ψωμολιμό ζω κατά κάποιον τρόπο. Λοιπόν, είναι ένα αίνιγμα. Την αγαπώ χωρίς να την αποδέχομαι πλήρως. Βγάλε τώρα άκρη από αυτά τα πράγματα, σοβαρά ή αστεία. Πάντως κάτι είναι. Και εγώ ο ίδιος δεν μπορώ να το εξηγήσω και να το ερμηνεύσω. Γι’ αυτό, λοιπόν, να το πεις ότι είναι μια ανεξήγητη πόλη.

Είναι βυζαντινή, είναι μυστηριώδης, είναι μοντέρνα;

Αλλού είναι το μοντέρνο. Ο Τόλης Καζαντζής και ο Πεντζίκης, στα βιβλία τους, τη στέφουν βυζαντινή πόλη. Και για μας Βυζάντιο σημαίνει μυστικισμός. Δεν μπορείς να τον αποδείξεις, αλλά υπάρχει. Όμως πρόσθεσε σ’ αυτόν το μυστικισμό και αυτόν που κόμισαν και οι Εβραίοι που ήρθαν στην πόλη από την Ισπανία. Τον Λόρκα τον καταλαβαίνω πιο καλά χάρη στους Εβραίους. Ενώ οι Αθηναίοι δεν τον καταλαβαίνουν. Πρόσθεσε και το κύμα των Μικρασιατών, που ήρθε με την Καταστροφή. Πρόσθεσε τέλος και τους Πόντιους που ήρθαν εδώ. Αυτοί όλοι, σαν κύματα, έρχονται και ανανεώνουν το κάποιο βυζαντινό παρελθόν μας. Λένε η Αθήνα με τόσες Νίκαιες, Νέες, Ιωνίες, πρόσφυγες δηλαδή, δεν έδωσαν τόνο κανένα. Χάθηκαν. Ενώ δες τι έγινε εδώ. 

Τα ποιήματά σας θα τα λέγατε ερωτικά; Έχετε και ιστορικά, θρησκευτικά;

Πρόσεξε να ιδείς. Τα ποιήματά μου είναι εντελώς ερωτικά. Η λεζάντα αυτή, την έχω βάλει εγώ, γιατί κάποιοι κακοήθεις θα λέγανε ομοφυλόφιλα. Πρώτα πρώτα δεν έχουν δίκιο αυτοί που τα λένε, για το βασικό λόγο ότι δεν είναι όλα ομοφυλόφιλα. Δεύτερον, και για έναν άλλο μυστήριο λόγο, γιατί η ομοφυλοφιλία είναι αυτή που δημιουργεί τελικά την αίσθηση του ερωτικού. Ένας μη ομοφυλόφιλος ποιητής δεν μπορεί να είναι ερωτικός. Αυτό φαίνεται υπερβολή, δεν ξέρω πώς φαίνεται. Απλά είναι μια αλήθεια. Αντίθετα εγώ ως ομοφυλόφιλος μπορώ να εκφράσω καλύτερα και μη ομοφυλόφιλους έρωτες. Αυτά φαίνονται λίγο μυστηριώδη, αλλά εδώ στη Θεσσαλονίκη έπιασαν. Το καταλαβαίνουν πλέον και κάποιοι αδιάφοροι ότι με ομοφυλόφιλα αισθήματα μπορώ και εκφράζω και νορμάλ έρωτες. Ή μάλλον, θα στο πω με άλλο τρόπο. Ένας ανορθόδοξος έρωτας μπορεί και έχει τις δυνατότητες να εκφράζει πληρέστερα έναν ορθόδοξο έρωτα. Και έχω μία σωρεία παραδειγμάτων. Ο Πεντζίκης, λόγου χάρη, είναι ένας ανορθόδοξος χριστιανός και γι’ αυτό, όπως ξέρεις, από τα είκοσι μοναστήρια του Αγίου Όρους τον έδιωξαν από τα δεκαεννέα. Και τον δέχονταν μόνο σε ένα από τη Σιμωνόπετρα. Αυτός, λοιπόν, ο Πεντζίκης, ο ανορθόδοξος θρησκευτικά, εκφράζει εκατό φορές καλύτερα τον ορθόδοξο χριστιανισμό. Άλλο παράδειγμα, ο Αναγνωστάκης. Ο Αναγνωστάκης είναι κομμουνιστής. Όπως ξέρεις, κομμουνιστής της αμφισβήτησης. Ήδη, όσο ζούσε ακόμη, τον θεωρούσαμε τροτσκιστή. Το πιστεύεις, ο Αναγνωστάκης εκφράζει τον ορθόδοξο κομμουνισμό δέκα φορές καλύτερα από το Κ.Κ. ή τον Γιάννη Ρίτσο που διάβαζε το «Ριζοσπάστη» για να γράψει το ποίημα. Και το τελευταίο παράδειγμα. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς εκφράζει, βέβαια, μια εποχή του Βυζαντίου. Είναι λίγο μακριά από μας. Αυτός έγινε τελικά και αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης. Δυσκολεύτηκε όμως και ίδρωσε να γίνει, ξέρεις γιατί; Γιατί όλοι οι ορθόδοξοι χριστιανοί δεν τον ήθελαν. Τον θεωρούσαν αιρετικό. Σου είπα, λοιπόν, μερικά παραδείγματα, ίσως και με αντίθετη φορά. Το πρώτο είναι αυτό του Γρηγορίου του Παλαμά. Το δεύτερο είναι του Πεντζίκη, το τρίτο είναι του Αναγνωστάκη. Το τέταρτο είμαι εγώ. Δηλαδή αλλεπάλληλα παραδείγματα που οι ανορθόδοξοι μπορούν και εκφράζουν πολύ καλά τους ορθόδοξους. 

Σας φοβίζει ο θάνατος;

Στο ‘χω ξαναπεί, ο θάνατος δεν με απασχολεί καθόλου. Θέλει να έρθει – να ‘ρθει. Δεν θέλει, να μην έρθει. Αλλά δεν με απασχολεί αυτό το θέμα. Είμαι ήρεμος. Όχι τώρα. Ανέκαθεν. Και αναρωτιέμαι, μήπως είμαι θρασύς; Γιατί όλοι οι άλλοι σοβαρεύονται άμα τους υποβάλλεις τέτοιο ερώτημα. Λένε: είναι δυνατόν να μη σε απασχολεί το πρόβλημα του θανάτου; Εμένα δεν με απασχολεί καθόλου και χαίρομαι γιατί το έργο που είχα να κάνω, περίπου, το έκανα. Δεν ξέρω τι άλλο απομένει. Αν είναι, να έρθει ο θάνατος. Να έρθει… 

Πηγή: www.lifo.gr