Η ΔΟΜΝΑ, ΟΙ ΣΥΜΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ Η ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΒΟΥΛΗΣΗ. (2)

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ

Γράφει η Ερατώ Ροδοπούλου

Στεναχωρήθηκα. Έβλεπα καθαρά τι γινόταν. Τα τρία άτομα έπαιζαν ένα περίεργο παιχνίδι. Υποδυόταν εναλλακτικά τους ρόλους του βασανιστή, του θύματος και του προστάτη.

            Η Δόμνα φαινόταν να έχει το ρόλο του θύματος. Φρόντιζε τις ανάγκες του Μάνθου, αγνοώντας τις δικές της. Έτσι γινόταν προστάτης του Μάνθου και αλλά ταυτόχρονα γινόταν βασανιστής της Κούλας.

            Η Κούλα εμφανιζόταν σαν βασανιστής της Δόμνας και του Μάνθου, ήταν η αιτία που δεν μπορούσαν να ζήσουν τον έρωτά τους. Σε ψυχολογικό επίπεδο, αντίθετα, ήταν θύμα. Ο άντρας της δεν την αγαπούσε. Δεν ένιωθε ευτυχισμένη. Προστατεύοντας το γάμο της, όμως, γινόταν προστάτης του Μάνθου.

            Εάν θεωρούσαμε τον Μάνθο θύμα, επειδή επέτρεπε στην Κούλα να τον βασανίζει, θα έπρεπε να αναγνωρίσουμε πως προστατεύει το γάμο του, αλλιώς πώς έκανε παιδί; Τότε, αυτόματα γίνεται βασανιστής  της Δόμνας και προστάτης της Κούλας.

            Τελικά ποιος ήταν ο βασανιστής, ποιος ο προστάτης, ποιο το θύμα;

            Πέρασαν πέντε ολόκληρα χρόνια από εκείνη την ‘τυχαία’ συνάντηση, μέχρι που την ξανάκουσα στο τηλέφωνο να μου ζητάει να κλείσουμε ένα ραντεβού όσο πιο γρήγορα γινόταν. Θυμήθηκα πόσο είχα στεναχωρηθεί την τελευταία φορά. Για να είμαι ειλικρινής, σκέφτηκα να προφασιστώ »φόρτο εργασίας», έτσι που την άκουγα πιεσμένη. Αυτή η σκέψη πέρασε αστραπιαία από το μυαλό μου, αλλά αμέσως την απόδιωξα. Δεν πρέπει να αρνούμαστε την βοήθεια σε κάποιον που υποφέρει. Έτσι βρεθήκαμε το ίδιο κιόλας βράδυ.

             Δυσκολεύτηκα να την αναγνωρίσω όταν την είδα. Το φρέσκο, δροσερό κοριτσάκι είχε μετατραπεί σε κουρασμένη, δυστυχισμένη γυναίκα. Εκείνη, που δεν πίστευε στη χαρτομαντεία, ομολόγησε πως ήταν πλέον τακτική πελάτισσα. Πήγαινε όπου μπορούσε να πάρει ελπίδα. Είχε ανάγκη από κάπου να πιαστεί, έναν λόγο να συντηρήσει το όνειρό της. Τίποτα δεν εξελισσόταν. Μοιραίες συμπτώσεις διαδεχόταν η μια την άλλη και ο Μάνθος δεν μπορούσε να πάρει διαζύγιο.

            -» Ξέρεις, μιλούσαμε με την Καίτη τις προάλλες και σε θυμήθηκα. Μου είπε πως αν σε είχα πιστέψει από τότε, ίσως να μην προχωρούσαν τόσο τα πράγματα. Μπορείς να δεις αν κάτι έχει αλλάξει; Θα τελειώνει με το γάμο του;  Την προηγούμενη εβδομάδα ήταν πάλι έτοιμος να της το πει, αποφασισμένος. Ξαφνικά ο μικρός αρρώστησε, τον τρέχουν στο εξωτερικό.»

            Τι να της έλεγαν τα χαρτιά που δεν της το έλεγαν τα ίδια τα γεγονότα; ‘Όλες αυτές οι συμπτώσεις οδηγούσαν στην αρχική πρόβλεψη ότι αυτή η σχέση δεν θα είχε προοπτική. Έπρεπε να βρει το κουράγιο να φύγει. Ο Μάνθος είχε πια κάνει οικογένεια. Τι κι αν είχε ανοίξει δουλειές με την επαρχία και την έπαιρνε μαζί του, τι κι αν πήγαιναν ταξίδια στο εξωτερικό παριστάνοντας το ζευγάρι, η κατάσταση παρέμενε ίδια.            

            Η Κούλα ήταν έξυπνη γυναίκα. Είχε σκόπιμα μείνει έγκυος, πράγμα που ποτέ δεν παραδέχτηκε. Επέμενε πως κάποιο βράδυ που εκείνος ήταν μεθυσμένος είχε συμβεί το μοιραίο. Εκμεταλλεύτηκε τις ευαίσθητες χορδές του όταν του θύμισε πόσο τον είχε βοηθήσει. Από την δική της πλευρά είχε δίκιο. Δεν πετάς στα σκουπίδια μια δεκάχρονη σχέση. Κάνεις την τελευταία σου προσπάθεια και όπου σε βγάλει.

            Από την άλλη, η Δόμνα, εκείνο το μοιραίο βράδυ που την παρακάλεσε ο Μάνθος να τον περιμένει, είχε κάνει το λάθος να μην πατήσει πόδι, δεν ρίσκαρε. ‘Ίσως έτσι ερωτευμένος που ήταν μαζί της να μην παντρευόταν, να έμενε με αυτήν. Σε ένα βράδυ πέρασε στην παρανομία, αναίτια.

            -» Φύγε, φτιάξε τη ζωή σου», επανέλαβα για τρίτη φορά. »Παραμέρισε το συναίσθημα και κοίτα τον εαυτό σου. Θα καταστρέψεις τη ζωή σου.»

-» Αυτό μου λένε όλοι, αυτό λέει και η λογική μου. Κάθε φορά που προσπαθώ να δημιουργήσω κάποια άλλη σχέση, εκείνος δεν με εμποδίζει. Είναι όμως τόσο γλυκός, τόσο καλός, δεν συγκρίνεται με κανέναν.

 Προσπάθησε αρκετές φορές να πει στην Κούλα να χωρίσουν, όμως πάντα την τελευταία στιγμή κάτι συνέβαινε. Την μια φορά αρρώστησε βαριά ο πατέρας της. Πώς να της μιλήσει μέσα στην αγωνία που εκείνη ένιωθε; Μόλις τα πράγματα γύρισαν στο φυσιολογικό και ήρθε η κατάλληλη στιγμή, πέθανε η μητέρα της. Έκανε ένα χρόνο να συνέλθει. Τώρα δημιουργήθηκε το πρόβλημα του παιδιού. »

            Όλα αυτά τα γεγονότα, που φαινομενικά μοιάζουν με κακές συμπτώσεις, δεν είναι τυχαία. Γίνονται για να οδηγήσουν τα πράγματα κάπου. Πάντα τα παίρνω σοβαρά δεν είναι τυχαία. Γίνονται για να οδηγήσουν τα πράγματα κάπου. Πάντα τα παίρνω σοβαρά, τα αξιολογώ. Στην συγκεκριμένη περίπτωση όλα κατέληγαν  στο ότι ο Μάνθος δεν θα ξεστόμιζε ποτέ στην Κούλα αυτό που θα επέτρεπε στη Δόμνα να γίνει κάτι παραπάνω.

            -» Εάν δεν πάρεις την απόφαση να διακόψεις την σχέση, μετά από δέκα χρόνια θα μιλάμε για τα ίδια πράγματα», της είπα, λες και το ήξερα.

            Οι »συμπτώσεις» στη ζωή της συνεχίστηκαν. Ποτέ δεν τις πήρε στα σοβαρά, ποτέ δεν τις είδε σαν σημάδια. ‘Όπως δεν πήρε στα σοβαρά το χρόνο που περνούσε και ο Μάνθος δεν πραγματοποιούσε την υπόσχεσή του. Όταν ο μικρός έγινε καλά, προέκυψε το θέμα της εφηβείας. Εκείνος της ζήτησε να κάνει λίγη υπομονή ακόμα, δηλαδή άλλα δέκα χρόνια.

            -» Μου ζήτησε να κάνουμε μια θυσία για το παιδί», μου είπε σε μια άλλη μας συνάντηση. Λες και το παιδί ήταν δικό της. Είχε αποφασίσει να περιμένει.

           

            Δεν πιστεύω στις συμπτώσεις, στην τύχη, στο ξαφνικά, πως κάτι ήρθε από το πουθενά. Αν αναλυθεί η παραπάνω ιστορία, είναι λογικό το γιατί. Τα γεγονότα συμβαίνουν στη ζωή μας για συγκεκριμένους λόγους, για να μας οδηγήσουν κάπου. Φανερά, δεν να μπορούμε να τα αιτιολογήσουμε. Αυτή είναι η συγχρονικότητα, το αίτιο και το αποτέλεσμα, που τόσο καλά ήξεραν άλλοι λαοί και μας το έμαθαν κι εμάς τα τελευταία χρόνια. Ο Γιούγκ ήταν από τους πρώτους που το διέδωσαν ευρύτερα. Σε όλους συμβαίνει, απλά κάποιοι δεν το συνειδητοποιούν.

            Σκέφτεσαι, για παράδειγμα, ένα φίλο σου που έχεις καιρό να δεις και ξαφνικά τον συναντάς. Χαίρεσαι που τον βλέπεις, του λες πως τον σκεφτόσουν, αλλά δεν δίνεις παραπάνω σημασία.

Έχεις ένα πρόβλημα που σε απασχολεί. Στην τηλεόραση, »συμπτωματικά» ακούς δυο ανθρώπους να μιλούν και βρίσκεις την απάντηση.

            Ξυπνάς ένα πρωί και πηγαίνεις στη βιβλιοθήκη σου, βρίσκεις ένα βιβλίο που είχες από καιρό στο ράφι, το ανοίγεις και διαβάζεις αυτό που σκεφτόσουν.

             Όλα τα παραπάνω είναι απλές συγχρονικότητες. Υπάρχει, επίσης ,

αλυσίδα συγχρονικοτήτων, δηλαδή γεγονότα που συμβαίνουν το ένα μετά το άλλο. Ο χρόνος που διαρκούν ποικίλλει.

            Θυμάμαι, κάποτε, με απασχολούσε ένα θέμα προσωπικό. Μου ήταν δύσκολο να αποφασίσω τι να κάνω, δεν ήμουν σίγουρη. Ακριβώς την ίδια περίοδο δούλεψα με δύο γυναίκες που αντιμετώπιζαν το ίδιο δίλημμα. Αυτό με βοήθησε στο να κρατήσω αποστάσεις, να δω τα πράγματα πιο αντικειμενικά. Μετά από αυτό, συνάντησα κάποια φίλη με το ίδιο πρόβλημα. Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, σαν να μην είχα δει καθαρά, συνέβη ένα τρίτο γεγονός, που μου διέλυσε την παραμικρή αμφιβολία.

            Είχα πάει διακοπές στην Κέρκυρα. Περιπλανιόμουν στα καντούνια, όταν ανακάλυψα ένα ωραιότατο βιβλιοπωλείο. Μπήκα να χαζέψω. Πίσω από το ταμείο ήταν η ιδιοκτήτρια. Χωρίς κανένα φανερό λόγο, μου έτεινε ένα βιβλίο λέγοντας πως μου το πρότεινε ανεπιφύλακτα. Επειδή έχω μάθει να προσέχω αυτά τα γεγονότα, το αγόρασα. Ήταν η χαρακτηριστική βολή. Μετά από αυτό ήμουν σίγουρη για το τι έπρεπε να κάνω.

            Μέσα σε κάθε συγχρονικότητα υπάρχει ένα μήνυμα. Το πώς θα ερμηνευτεί και το τι θα το κάνει ο καθένας, ποικίλλει από άτομο σε άτομο. Αν τη μέρα που ετοιμάζεσαι να αγοράσεις ένα σπίτι αδιαφορήσεις

για το ότι μέχρι να φτάσεις στο γραφείο κοντέψεις να τρακάρεις, ξέχασες ένα σημαντικό ραντεβού, τσακώθηκες  με το συνάδελφο, αν παρόλα αυτά ονομάσεις τη μέρα »καλή», αν επιμένεις να υπογράψεις το συμβόλαιο αδιαφορώντας  για το ότι την ώρα της συνάντησης κλείστηκες στο ασανσέρ και άργησες, δεν είναι απορίας άξιο αν δεν σου πάει καλά.

            Για να ξανάρθουμε στην Δόμνα, αντί να το βάλει στα πόδια με όλες αυτές τις αναποδιές, τις ερμήνευε σαν μικρά εμπόδια. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις σηκώνω τα χέρια ψηλά, παραιτούμαι. Πιστεύω πως η συγχρονικότητα πρέπει να εξυπηρετεί την αρμονία, την ευτυχία. Αυτό αφορά, όμως, το δικό μου σύμπαν. Δεν αγνοώ πως υπάρχουν άτομα που είναι προγραμματισμένα να υποφέρουν, πως οι »συμπτώσεις» μπορούν να αφορούν τη επιβεβαίωση του προγραμματισμού τους. Απλά, δεν το καταλαβαίνω.

            Τελευταία, διαβάζοντας ένα βιβλίο ψυχολογίας που αναφερόταν στις σχέσεις των συντρόφων, μπόρεσα να κατανοήσω την περίπτωσή της  καλύτερα. Επιλέγουμε τον σύντροφό μας από το γεγονός ότι είναι ίδιος μ’ εμάς από ψυχολογική άποψη. Ψάχνουμε στον άλλο τα σημάδια που θα μας κάνουν να νιώσουμε άνετα. Όσο κι αν λέμε πως τα ετερώνυμα έλκονται, αν ψάξουμε καλύτερα θα δούμε πως τα κοινά ενώνουν.

            Όταν γνωρίστηκαν με τον Μάνθο, μόλις είχαν και οι δύο τελειώσει μια ερωτική ιστορία που τους είχε πονέσει, εξέπεμπαν σινιάλα του τι ήταν ο καθένας. Στην πορεία, όταν εμφανίστηκε η Κούλα, έγιναν και οι δυο θύματα. Έδειξαν χαρακτηριστική ανικανότητα στο να ασκήσουν εξουσία, να θέσουν όρια. Ήταν και οι δύο αδύναμοι χαρακτήρες, δεν πήραν τη ζωή τους στα χέρια τους.

           

Ίσως, τελικά, κάνω λάθος πιστεύοντας πως η Δόμνα είναι δυστυχισμένη. Ίσως να τα έχει καλά με τον εαυτό της περιμένοντας τον Μάνθο. Πιθανόν αυτή η αναμονή, το πείσμα, να της δίνει δύναμη. Μπορεί να θεωρεί πως αυτό είναι το πεπρωμένο της, αδιαφορώντας για την ελεύθερη βούληση. Ίσως πάλι να είναι ελεύθερη βούληση το να περιμένει, αντί να ζήσει τη ζωή της με  έναν άλλο άντρα.

            Όλα στη ζωή μας είναι υποκειμενικά, αφορούν την δική μας πραγματικότητα. Το πώς ορίζει ο καθένας την ευτυχία διαφέρει. Ίσως το μόνο που μπορώ να της προσφέρω είναι να είμαι κοντά της όταν με χρειάζεται. Δεν μπορείς να αλλάξεις κάποιον που δεν το θέλει.

 

από το βιβλίο “Κόψε τρεις φορές» εκδόσεις Έσοπτρον.