Οράματα, ξανά

---

 

Νησίδες δρόμων και νησίδες δημοκρατίας
(Με αφορμή μια, ο Θεός να την κάνει, διαβούλευση).
Γράφτηκε στις 11 Μαΐου 2015

Υπάρχουν έννοιες που μας έρχονται από πολύ παλιά. Δημοκρατία, συμμετοχή, συλλογικότητα. Και υπάρχει και μια ελληνική πραγματικότητα που συχνά τις αποδομεί, τις ευτελίζει. Και ψάχνεις μετά να βρεις γιατί «δε συμμετέχει» ο κόσμος, γιατί απέχει. Γιατί σέρνεται μια φορά κάθε Χ χρόνια στην κάλπη και μετά μαζεύεται στο καβούκι του αφήνοντας τους «εκλεκτούς» των καλπονοθευτικών εκλογικών συστημάτων να διαχειρίζονται την καθημερινότητά του.

On

Στάση πρώτη (0)

Μια μελέτη που αφορά τη ζωή της πόλης. «Ξεχασμένη» για χρόνια έρχεται στο προσκήνιο. Αποσπασματική, χωρίς εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, χωρίς προοπτική, εμφανίζεται ξαφνικά στη ζωή της μικρής μας πόλης δημιουργώντας ενδιαφέρουσες σκέψεις περί δημοκρατίας και συμμετοχής.

Στάση δεύτερη (1)

Μια πρόσκληση: «Συγκαλείται η Επιτροπή Συγκοινωνίας & Κυκλοφοριακού του Δήμου Αγ. Δημητρίου με μοναδικό θέμα την παρουσίαση της μελέτης.»
Η μαγική λέξη είναι «παρουσίαση». Όχι συζήτηση, όχι η βάσανος της ανταλλαγής των επιχειρημάτων, όχι η υπόνοια ότι μπορεί κάτι να γίνει διαφορετικά. Αυτό είναι! Σας το παρουσιάζουμε, ενημερωθήκατε, τελειώσαμε. Και για να μην υπάρχουν και δεύτερες σκέψεις το ξεκαθαρίζουμε απ’ την αρχή της συζήτησης.
Το αποτέλεσμα είναι το αναμενόμενο. Ένα πάουερ πόιντ με μερικούς χάρτες, μια δράκα πολιτών να μιλάνε για μια νησίδα στο δρόμο, με τη Δήμαρχο να απαντά σε όλα, να διευθύνει τη συζήτηση, να μην αφήνει να «πέσει τίποτε κάτω». Ο πρόεδρος της Επιτροπής πήρε απλά τις «απουσίες» και η συντριπτική πλειοψηφία των μελών της άλαλοι θεατές.

Στάση τρίτη (2)

Δεύτερη πρόσκληση: «Τη Δευτέρα […] στο Δημοτικό Θέατρο «Μελίνα Μερκούρη» θα γίνει ενημέρωση των πολιτών για τη Μελέτη Διαπλάτυνσης της λεωφόρου Αγ. Δημητρίου […]»
Η μαγική λέξη είναι «ενημέρωση». Αυτό είναι, σας το παρουσιάζουμε, ενημερωθήκατε τελειώσαμε. Α! φυσικά μπορείτε να πείτε την άποψή σας. Θα καταγραφεί αρμοδίως και αν έχουμε διάθεση κάτι θα κάνουμε. Είστε άλλωστε τόσο λίγοι.
Το αποτέλεσμα; Το αναμενόμενο. Τα ίδια πρόσωπα ξανά, το ίδιο πάουερ πόιντ με τους χάρτες, η ίδια συζήτηση για μια νησίδα στο δρόμο. Η διαφορά με την πρώτη είναι ότι με σχεδόν ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ξοδεύτηκαν και 800€ για την προπαγάνδιση της εκδήλωσης. 4 πανό λέει και 5.000 τετράχρωμα φυλλάδια!!! (3)

Στάση τέταρτη

Οι νουθεσίες. Επαναλαμβανόμενες, διαχρονικές, εύκολες.
Να πάμε να πούμε την άποψή μας. Σε ποιον και σε ποια διαδικασία; Με ποιον σκοπό;
Να πάμε να «πιέσουμε». Να «πιέσουμε» ποιον και σε ποιο σημείο;
Όλα χύμα, αλλά εμείς το «καθήκον» μας το κάναμε. Ας ερχόταν ο κόσμος.

Στάση πέμπτη

Θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά;
Γίνονται διαφορετικά. Σε άλλες πόλεις, σε άλλα μέρη του κόσμου. Όπου η ενέργεια και το χρήμα κατευθύνεται για να βγει στην επιφάνεια όλος ο πλούτος των ιδεών των πολιτών. Να αισθανθεί ο πολίτης ότι «μετράει» η γνώμη του ανεξάρτητα αν τελικά θα γίνει αποδεκτή.
Γίνονται, όταν αυτό που παρουσιάζεις είναι μια ολοκληρωμένη πρόταση με χρονοδιαγράμματα υλοποίησης και όχι θραύσματα ιδεών.
Γίνονται, όταν αυτή την (ολοκληρωμένη) πρόταση είσαι διατιθέμενος να την αλλάξεις. Γι’ αυτό και τη βάζεις στη συζήτηση.
Γίνονται, όταν κάνεις τους πολίτες κοινωνούς όλων των στοιχείων και των δεδομένων και όχι δίνοντας δυσανάγνωστα αρχεία χαρτών σε pdf χαμένα μέσα σε ένα δαιδαλώδες σάιτ, άλλοθι ενημέρωσης.
Γίνονται, όταν πάψεις να θεωρείς «ενημέρωση» το μοίρασμα φυλλαδίων στα καφενεία και το κρέμασμα πανό στους δρόμους, που παρεμπιπτόντως απαγορεύονται και από τον νόμο. Ψιλά γράμματα θα μου πεις.
Γίνονται, όταν οι επιτροπές συζητάνε και φτάνουν σε συμπεράσματα. Συλλογικά. Γι αυτό υπάρχουν.
Γίνονται, όταν οι διαδικασίες είναι θεσμοθετημένες, έχουν συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις καταλήγοντας σε πρακτικά αποτελέσματα και δεν αποτελούν επαναλαμβανόμενα ραντεβού των «μονίμως προβληματισμένων» πολιτών.

Στάση έκτη και τελευταία. Ή μήπως είναι η αρχή;

Θα έφερναν τα παραπάνω περισσότερους πολίτες στις συζητήσεις για τα θέματα της πόλης; Δεν το ξέρω. Απλά διαβάζω στο πόνημα του Μ.Β.Σακελλαρίου «Η Αθηναϊκή Δημοκρατία»…: (4)

«Στο τέλος του 5ου αιώνα π.Χ. παρατηρήθηκε μείωση του αριθμού των πολιτών που συγκεντρωνόταν στην εκκλησία του Δήμου. Προς θεραπεία αυτής της κατάστασης εφαρμόστηκαν […] μέτρα […] Δημόσιοι δούλοι ανά δυο κρατούσαν τις άκρες ενός σχοινιού που είχε βαφτεί σε κόκκινο χρώμα από μίλτο και πλησίαζαν τους αργόσχολους πολίτες από διάφορες πλευρές εκτός από εκείνη που οδηγούσε στην Πνύκα. Όποιος πολίτης έσπευδε να απομακρυνθεί κινδύνευε να λερωθεί από το σχοινί γεγονός που και οχληρό ήταν και αποτελούσε απόδειξη ότι είχε προσπαθήσει να αποφύγει την εκκλησία του Δήμου, ένα παράπτωμα που συνεπαγόταν πληρωμή προστίμου.»

…και σκέφτομαι.
Πάνω από δυόμισι χιλιάδες χρόνια από σήμερα οι αρχαίοι Αθηναίοι προσπαθούσαν να βρουν τρόπους για να φέρουν τους πολίτες στις συζητήσεις για τα θέματα της πόλης έστω και με το ζόρι. Σήμερα σίγουρα τα πράγματα είναι διαφορετικά. Ξέρουμε ότι με το ζόρι δεν αλλάζουν οι άνθρωποι, αλλά μήπως πέρα από το κλασικό «δεν συμμετέχει ο κόσμος» πρέπει να σκεφτούμε ξανά και ξανά πώς αυτό θα γίνει; Να δούμε πώς αλλού στον κόσμο προσεγγίζουν τέτοια θέματα, να δοκιμάσουμε ιδέες που έχουν επιτυχία, να αλλάξουμε τρόπο προσέγγισης έξω απ’ τα παλιά γνωστά και μονίμως αποτυχημένα μονοπάτια.
Να σκεφτούμε, έστω για λίγο, μήπως στραβά αρμενίζουμε και δεν είναι στραβός ο γιαλός;
Αν πραγματικά θέλουμε τη συμμετοχή των πολιτών και όχι τον εύκολο παραγοντισμό της εκπροσώπησης διοικούντων και αντιπολιτευομένων.
Διαφορετικά ίσως είναι καλύτερα να μην ευτελίζουμε τη δημοκρατία. Άσε που θα γλιτώναμε και 800€, ποσό αντίστοιχο με τη χρονιάτικη επιχορήγηση για τις καθημερινές δαπάνες ενός μεγάλου σχολείου του Δήμου μας.

Off

Posted on 11/05/2019 

---

(0) http://goo.gl/UB0AF4
(1) http://goo.gl/Hkf6vY
(2) http://goo.gl/BqdAG3
(3) http://goo.gl/s8KQui
(4) http://goo.gl/btN4yY