Του…παπα Σπύρου

του Μιχάλη Δήμα

 

Κυριακή 19 Αυγούστου 2007. Προφήτης Ηλίας. Εξωκλήσι, κάπου στην Ευρυτανία, σκαρφαλωμένο στο βουνό που δύσκολα το φτάνεις. Αλειτούργητο όλο το χρόνο περιμένει την γιορτή του προφήτη ή κάποιον που έχει κάνει τάμα για να λειτουργηθεί. Ο ναός στέκεται χάρη στις σιδερένιες μπάρες που έχει ένα γύρω στις γωνίες των τοίχων, στη βάση και ψηλά πάνω από την πόρτα. Σκέφτομαι πως αν του τις αφαιρέσουν θα ανοίξει σαν μαγικό κουτί. Σωριασμένοι σοβάδες στην πρόσοψη του ναού μαρτυρούν την εγκατάλειψή του. Θεία λειτουργία λοιπόν και ο παπα Σπύρος με τα μακριά κόκκινα γένια του, μες στα λευκά του άμφια πηγαινοέρχεται από την Ωραία Πύλη στο μοναδικό αναλόγιο και απεγνωσμένα καθοδηγεί  τον αναγνώστη και τον ψάλτη. Το ζέον ετοιμάζεται στο ύπαιθρο με ένα κομμάτι στουπί βρεγμένο με οινόπνευμα. Νιώθει όμως πως μάταια προσεύχεται υπέρ της σωτηρίας των ψυχών μας, αφού το λιγοστό εκκλησίασμα θορυβεί ανερυθρίαστα. Εκπυρσοκροτεί το λιβανιστήρι του και δεχόμαστε θυμίαμα κατά ριπές. Άγριο το μάτι του σαν κάρβουνο μας καίει. Γιατί ξέρει καλά, πως μετά το μετά φόβου Θεού πίστεως και αγάπης προσέλθετε δεν θα προσέλθει κανείς ή σχεδόν κανείς. Και όταν σκεπάζει τα Σα εκ των Σων άθικτα κουνάει το κεφάλι του θλιμμένα. Αναξίως παίρνουμε αντίδωρο απ’ το τραχύ του χέρι την ώρα που ο ήλιος έχει αρπάξει τον προφήτη για τα πόστα τ’ ουρανού…

Κυριακή 18 Αυγούστου 2019. Ναός Κοίμηση της Θεοτόκου στο Μουζήλο Ευρυτανίας. Μετά από τόσα χρόνια τα κόκκινα γένια του ασπρίσανε. Γένια μακριά, απεριποίητα, χτενισμένα πρόχειρα με τα δάκτυλα. Τώρα στέκεται στην Ωραία Πύλη για την εξόδιο ακολουθία. Το φαιλόνιο στολισμένο με άσπρους και κόκκινους σταυρούς, που κάνουν κοντράστ με τα μαύρα ρούχα των τεθλιμμένων συγγενών. Μια σκόπιμη παραφωνία με σημειολογική σημασία. Στα ροζιασμένα χέρια του, χέρια που φροντίζουν ζωντανά και μελίσσια, κρατά το Ευαγγέλιο και αναγιγνώσκει την περικοπή της εξόδιου ακολουθίας. Στα μάτια του παίζει η χαρμολύπη. Η φιγούρα του σα να έχει ενσωματωθεί μαζί με τις υπόλοιπες αγιογραφίες του παλιού ξυλόγλυπτου τέμπλου. Μορφή κάτι μεταξύ ασκητή και προφήτη. Ματαιότης ματαιοτήτων πάντα τα ανθρώπινα. Δόξα, ομορφιά και πλούτος εγκαταλείπουν τον άνθρωπο τη στιγμή του θανάτου. Ο παπα Σπύρος έχει πλήρη συνείδηση αυτού του γεγονότος για αυτό δεν βιάζεται. Με φωνή στρωτή και καθαρή ολοκληρώνει την ακολουθία. Και εμείς σα να γίναμε μέτοχοι σ’ αυτή την ασυνήθιστη μελέτη θανάτου μένουμε με την αίσθηση ότι αποκρυπτογραφήσαμε κάτι από το σκοτεινό μυστήριό του…