το «Μυστήριο» και η «Μάσκα»…που έθρεψαν τη νιότη μας

«45.000 φύλλα εβδομαδιαίως»
Η κυκλοφορία της «Μάσκας» αρχίζει το 1935, αντιγράφοντας την πολύ επιτυχημένη αμερικανική «Black Mask» του
1920, και σταματά το 1939, λίγο πριν από τον πόλεμο. Κυκλοφορεί ξανά το 1946, «με τρομαχτική επιτυχία»,
περιγράφει ο Κορίνης, «πουλούσε 45.000 φύλλα εβδομαδιαίως». Διευθυντής ο δημοσιογράφος και συγγραφέας
Απόστολος Μαγγανάρης. Το 1949 η κυκλοφορία σταματά πάλι. «Ετσι γινόταν. Το περιοδικό δημοσίευε τις
περιπέτειες καμιάς εικοσαριάς ηρώων σε έξι με οχτώ συνέχειες την καθεμιά. Οταν οι ιστορίες που μεταφράζαμε
τελείωναν, το περιοδικό διέκοπτε την κυκλοφορία του».
Διότι η «Μάσκα» βασιζόταν στη μετάφραση. Μετέφραζε κυρίως hard-boiled αμερικανικές αστυνομικές ιστορίες και
γουέστερν, δημοσίευε όμως και άγγλους και γάλλους συγγραφείς: Αγκαθα Κρίστι, Αρθουρ Κόναν Ντόιλ, Μορίς
Λεμπλάν. Οι ήρωες, υπεράνθρωποι που έκαναν φανταστικά πράγματα στην προπολεμική εποχή, έγιναν πιο γήινοι
μετά τον πόλεμο. Η θεματολογία αξιοποιούσε μυθοπλαστικά την πραγματικότητα του Ψυχρού Πολέμου.

Από τις σελίδες της «Μάσκας» πέρασαν ο Ντετέκτιβ Χ, ο Ανθρωπος-Αράχνη, ο
Νυχτερίδας, ο Ντετέκτιβ Φάντασμα, ο Πράκτορας 5, χαρακτήρες δισυπόστατοι, κοσμικοί και ευυπόληπτοι την
ημέρα, που μετατρέπονταν σε σκληρούς τιμωρούς του εγκλήματος τη νύχτα. Ταυτόχρονα, είχαν στυλ. «Η “Μάσκα”
ήταν το πρώτο lifestyle περιοδικό που μας έμπασε σε έναν νέο κόσμο», υποστηρίζει ο Κορίνης, «άλλωστε μετά τον
πόλεμο δεν υπήρχε τίποτε άλλο, δεν είχαμε τηλεόραση, όλα τα μηνύματα που δεχόμασταν τότε ήταν ακουστικά».
«Ηταν και είναι η ερωμένη μου»

Σε ένα από τα διαλείμματα της «Μάσκας», έκανε την εμφάνισή του το 1952 ένα αντίπαλο περιοδικό, το
«Μυστήριο». Ο Κορίνης συνεργάστηκε και με τα δύο, κάποτε μάλιστα έγραφε – ανυπόγραφα – σχεδόν τη μισή ύλη
του «Μυστηρίου», μας λέει. Με το «Μυστήριο» όμως δεν δέθηκε ποτέ, ενώ η «Μάσκα» «ήταν και εξακολουθεί να
είναι η ερωμένη μου, εκείνη που με καθυπόταξε σε όλη τη ζωή μου. Την αγάπησα και τη μίσησα με πάθος. Ηταν το
περιοδικό που ξύπνησε μέσα μου αυτό που θα αποκαλυπτόταν αργότερα, το ότι ήθελα να ασχοληθώ με το
γράψιμο» εξομολογείται ο Κορίνης, που έμελλε να εξελιχθεί σε συγγραφέα αστυνομικών αφηγημάτων και
σεναρίων.
Πρωτοέπιασε στα χέρια του τη «Μάσκα» σε ηλικία εννέα ετών, όταν έφερε στο σπίτι ένα τεύχος ο αδελφός του. Τη
διάβαζε κρυφά. Στα δεκαεπτά του αναζητεί τον Μαγγανάρη, ίνδαλμά του, τότε αρχισυντάκτη του νεόκοπου
«Ταχυδρόμου», για να του ζητήσει δουλειά.
«Ημουνα “ψώνιο”. Κυκλοφορούσα με γκαμπαρντίνα με σηκωμένο γιακά, ρεπούμπλικα κατεβασμένη χαμηλά ως τα
μάτια και μια μπερέτα στη ζώνη μου». Όταν τον είδε έτσι ο Μαγγανάρης και τον άκουσε να μιλάει με πάθος για τη
«Μάσκα» και τους ήρωές της του πρότεινε συνεργασία στο περιοδικό που θα κυκλοφορούσε εκ νέου. Το 1955
αρχίζει η τρίτη περίοδος του περιοδικού, που διαρκεί ως το 1958. Στο πρώτο τεύχος φιγουράρει κεντρικό θέμα μια
περιπέτεια του κινηματογραφικού πράκτορα του FBI Λέμι Κόσιον γραμμένη από τον Κορίνη. Στην πορεία
Μαγγανάρης και Κορίνης μαλώνουν και απομακρύνονται. Ο Μαγγανάρης χάνει χρήματα στα χαρτιά και πουλάει το
στοκ των απούλητων τευχών της «Μάσκας» στον βιβλιέμπορο και εκδότη Σπύρο Δαρεμά, ο οποίος τα διαθέτει
στην αγορά. Το 1963 ο Δαρεμάς αποφασίζει να εγκαινιάσει μια νέα περίοδο του περιοδικού, με καινούργιες
ιστορίες, και αναθέτει τη διεύθυνση στον Κορίνη: «Ηταν ένα εφηβικό όνειρο που γινόταν πραγματικότητα».
Η ανανέωση και η αναβίωση
Ο Έντυ Κωνσαντέν ως κινηματογραφικός Λέμμυ Κώσιον
Το περιοδικό εισήλθε στη μακροβιότερη περίοδό του. Παρέμεινε όμως, όπως σε όλη τη διάρκεια της πορείας του,
ένα λαϊκό περιοδικό, με φτηνό χαρτί από χαρτοπολτό, μια pulp έκδοση στα πρότυπα των αντίστοιχων
αμερικανικών. Σταμάτησε οριστικά την έκδοσή της το 1974: «Είχε αλλάξει η αγορά και το περιοδικό χρειαζόταν
ανανέωση, που δεν επρόκειτο να γίνει. Και μια μέρα αποφασίστηκε η διακοπή της εκδόσεως» εξηγεί ο Κορίνης. Το
1998, ο ίδιος επιχείρησε να αναβιώσει τη «Η Μάσκα» μέσα από το περιοδικό «Μάσκα του Τζίμμυ Κορίνη», μια
προσπάθεια που δεν τελεσφόρησε. Τώρα κάνει νέα απόπειρα στο Διαδίκτυο στον ιστότοπο maska.gr.
Απαγορευμένο αλλά με ευρύ κοινό
Φθοροποιό ανάγνωσμα για τη νεολαία – για τους δεξιούς -, έντυπο που εξέφραζε την ιδεολογική παρακμή της
αστικής τάξης και αποπροσανατόλιζε τους νέους από την ταξική πάλη – για τους αριστερούς -, η «Μάσκα»
βαλλόταν από παντού, γι’ αυτό και η ανάγνωσή της συνοδευόταν από την έξαψη του απαγορευμένου:
«Χρειαζόσουν πολύ τσαγανό και τσιλιαδόρο για να πας να την αγοράσεις από το περίπτερο» θυμάται ο Τζίμμυ
Κορίνης. Ποιοι τη διάβαζαν; «Οι πάντες. Κάποτε ο Μαγγανάρης έκανε έρευνα για να μάθει ποιο ήταν το
αναγνωστικό κοινό του περιοδικού. Δεν ήταν μόνο αγόρια της λαϊκής και της μέσης τάξης, ήταν και υψηλόβαθμοι
αστυνομικοί, δικηγόροι και δικαστές».
Η Ελληνική εκδοχή του Λέμμυ Κώσιον από την ταινία του Νίκου Ζερβού “Στην σκιά του Λέμμυ Κώσιον”
Το περιοδικό απείχε από κάθε πολιτική ιδεολογία και τοποθέτηση, γι’ αυτό και στη δικτατορία για λίγο μόνο
απαγορεύτηκε η κυκλοφορία της. Δεν ήταν έντυπο ανατρεπτικό. «Ηταν κάτι σαν Αρλεκιν για τα αγόρια, με τις
ιστορίες του ξεχνιόσουν» λέει ένας παλιός αναγνώστης. Ενα ανάγνωσμα απολαυστικό μεν, θρυλικό δε,
αναπόσπαστα συνδεδεμένο με την εμφάνιση της αστυνομικής αφήγησης στην Ελλάδα και την ιστορία της, το οποίο
χαρακτήρισε με το ύφος του όλη τη μεταπολεμική πρώτη χρυσή περίοδο του είδους.

Πηγή http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=468564