Παγκόσμια ημέρα ατόμων με αναπηρία – 3 Δεκεμβρίου

της Βιτάλια Ζίμμερ.

(International Day of Persons with Disabilities)

Μία χώρα είναι προηγμένη όταν οι άνθρωποι με αναπηρία μπορούν να κινηθούν σε κάθε σημείο της, χωρίς καμία βοήθεια.

Η ιδανική κατάσταση είναι απλή. Ο ανάπηρος βγαίνει από το διαμέρισμά του, χρησιμοποιεί τον ανελκυστήρα. Μετά επιλέγει εάν θα χρησιμοποιήσει το ειδικό όχημά του ή θα πάει από το πεζοδρόμιο ασφαλής μέχρι την στάση του λεωφορείου. Το λεωφορείο διαθέτει την ειδική κατασκευή για να ανέλθει ο ανάπηρος στον χώρο των επιβατών.

Παντού υπάρχουν ράμπες για την ασφαλή και εύκολη μετακίνηση του ανάπηρου μέχρι να αφιχθεί στο χώρο εργασίας του, στο κατάστημα και στο χώρο διασκέδασης.

Ακούγεται απλό, αλλά δεν είναι. Οι Βόρειες Ευρωπαϊκές χώρες δαπάνησαν και δαπανούν σημαντικό μέρος του προϋπολογισμού τους, προκειμένου να υπάρξουν οι υποδομές που εξασφαλίζουν την ελεύθερη μετακίνηση των αναπήρων.

Αυτό όμως δεν είναι αρκετό σε καμία περίπτωση. Απαιτείται ένα ακόμα σημαντικό συστατικό. Είναι η ατομική ευθύνη των πολιτών. Οι πολίτες πρέπει να σέβονται τους ανάπηρους. Να μην σταθμεύουν σε σημεία που προορίζονται αποκλειστικά για τους άτυχους συνανθρώπους τους.

Στην τωρινή Ελλάδα υπάρχει σημαντικό έλλειμα στις υποδομές και στην νοοτροπία των πολιτών. Η στάθμευση σε ράμπες αναπήρων και σε πεζοδρόμια είναι δείγμα γραφής του πολιτισμού μας.

Και τίθεται αυτομάτως το ερώτημα “Πώς θα αποκτήσουμε αυτήν την νοοτροπία;”. Στην συγκεκριμένη περίπτωση υπάρχουν δύο επιλογές. Η πειθώ και η αστυνόμευση. Στην Γερμανία, η αστυνόμευση των προηγούμενων ετών, κατάφερε να εκπαιδεύσει τους πολίτες για την σωστή κοινωνική συμπεριφορά. Στην Ελβετία δεν χρειάσθηκε η επιβολή του νόμου στον ίδιο βαθμό. Επίσης, στην Γερμανία ισχύει ότι, ο πιο χαμηλόβαθμος αστυνομικός μπορεί να επιβάλει πρόστιμο ακόμα και στην Μέρκελ η οποία δεν μπορεί να μην το πληρώσει ενώ θα είναι εντελώς υποτακτική ενώπιόν του. Ο παραβάτης βρίσκεται στο έλεος του οργάνου της τάξης.

Ο γνωστός σε όλους μας Wolfgang Schäuble (Βόλφγκανγκ Σόιμπλε) ήταν υπέρ της κατάργησης των επιδομάτων σε ανάπηρους. Το Γερμανικό κράτος νομοθέτησε υπέρ της πρόσβασης στην εργασία και δαπάνησε τεράστια ποσά για την ανεξαρτησία στην κινητικότητά τους. Το έργο της κυβέρνησης ήταν προς το όφελος των αναπήρων διότι, τους ενέτασε στο κοινωνικό σύνολο και στην παραγωγική τάξη. Ο ανάπηρος στην Γερμανία μπορεί να σπουδάσει, να εργαστεί και να έχει εισόδημα κατά πολύ υψηλότερο από το επίδομα. Μπορεί να παράγει φόρους, να διασκεδάζει και να απολαμβάνει τη ζωή του όπως όλοι.

Και πάλι όμως, εξακολουθούμε να βλέπουμε το δένδρο και όχι το δάσος. Εκτός των αναπήρων υπάρχουν και άλλες αόρατες κατηγορίες ανθρώπων που δυσκολεύονται να μετακινηθούν. Είναι οι γονείς με τα βρέφη σε καρότσια, οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας, οι τραυματίες και πολλοί άλλοι. Όλοι αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα.

Αντίλογος δεν υπάρχει, κι αν υπάρχει είναι κακοπροαίρετος. Πολλοί υποστηρίζουν αβασάνιστα και με κυνισμό, ότι οι ανάπηροι είναι λίγοι. Λυπάμαι πολύ, σφάλουν οικτρά. Και ερωτώ: “Πότε ήταν η τελευταία φορά που είδατε ανάπηρο στο λεωφορείο; Πότε ήταν η τελευταία φορά που σας εξυπηρέτησε ανάπηρος σε μία τράπεζα ή σε μία δημόσια υπηρεσία;”

Το γεγονός ότι δεν βλέπουμε ανάπηρους να κυκλοφορούν, δεν ερμηνεύεται ως ανυπαρξία τους. Αντιθέτως, κρύβονται εγκλεισμένοι εξαιτίας της επιβεβλημένης αδυναμίας τους να κυκλοφορήσουν με ασφάλεια στις πόλεις μας.

Και το πιο σημαντικό είναι ότι, κάθε χρόνο οι ανάπηροι αυξάνονται. Η Ελλάδα είναι η χώρα που δημιουργεί τους περισσότερους τετραπληγικούς και παραπληγικούς, εξαιτίας των τροχαίων δυστυχημάτων.

Ο καθένας μας μπορεί να αποκτήσει αναπηρία. Χρειάζεται μόλις ένα δευτερόλεπτο απροσεξίας. Ίσως και λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο…

Όλοι είμαστε εν δυνάμει ανάπηροι… Όλοι μας…