Μικρές Ιστορίες Τέχνης…Ο Θάνατος κι εγώ

Jacek Malczewski,1902

  Ο Jacek Malczewski, από τους σπουδαιότερους Πολωνούς ζωγράφους, εκπρόσωπος του συμβολισμού, «φλέρταρε» με το θάνατο. Τον Θάνατο όμως ως το δίδυμο αδελφό του Ύπνου κατά την ελληνική μυθολογία, μόνο που τον φαντάστηκε γυναίκα, μια femme fatale. Η εκπνοή του 19^ου αιώνα ήταν μια εποχή ισχυρών αλλαγών και ανακατατάξεων, μια εποχή που ο κόσμος της Ευρώπης αισθανόταν έντονα ότι πέθαινε το παλιό μέσα στην παρακμή του και οι προσδοκίες του για το νέο που θα έρθει ήταν σαν όνειρο και σαν κατακλυσμός, ζωγράφισε, σε μια σειρά από πίνακες, το θάνατο, σαν γυναίκα καμπυλόγραμμη και ερωτική που κρατά δρεπάνι. Ντυμένη είτε με κόκκινα που αποκαλύπτει τις γυμνές της καμπύλες από την πίσω όψη ή σχεδόν γυμνή φορώντας μια θήκη στην μέση που δείχνει προς το αιδοίο της, και πάντα γόνιμη και θηλυκή.

Ο Jacek Malczewski ίσως είναι ο ζωγράφος με τις περισσότερες αυτοπροσωπογραφίες, πάνω από εκατό, εμφανίζεται σε πολλούς πίνακές του με διάφορα θέματα. Δεν παρέλειψε έτσι να ζωγραφίσει και τον εαυτό του με το θάνατο. Εκεί η γυναίκα θάνατος φορά ένα θηλυκό μπουστιέ χρυσό που αναδεικνύει τη μέση και το στήθος της. Είναι ντυμένη με λευκό φόρεμα και τον κοιτά με ένα χαριτωμένο χαμόγελο, ενώ το αριστερό της χέρι παίζει με τα λουλούδια που στολίζουν το κεφάλι της και με το δεξί της στηρίζεται στο δρεπάνι. Ο ίδιος αποφεύγει εντελώς το βλέμμα της, δεν είναι ακόμα η ώρα του, είναι μόλις σαράντα οκτώ ετών. Πράγματι μετά τη δημιουργία αυτού του πίνακα έζησε άλλα είκοσι επτά χρόνια.

Επιλογή έργων – Επιμέλεια κειμένων Αλεξάνδρα Λαμπροπούλου