Στο Μπραχάμι μιας άλλης εποχής… Η πρώτη θεατρική παράσταση

του Χρήστου Πιπίνη*

Αναδημοσίευση από imaginistes 

Αρχές του 1983 αμέσως μετά τις Δημοτικές εκλογές του 82 συγκροτήθηκε το συμβούλιο του «Πνευματικού Κέντρου», όπως λεγόταν τότε ο φορέας του Δήμου, υπεύθυνος για να οργανώσει τα πολιτιστικά του. Επικεφαλής τέθηκε η νεοεκλεγείσα Δήμαρχος Βασιλική Βερυκάκη και αντιπρόεδρος ο μάλλον άγνωστος τότε  Γιώργης Σακκάς, μετά από πρόταση της πλειοψηφούσας παράταξης που ελεγχόταν από το ΠΑΣΟΚ. Τα υπόλοιπα μέλη ορίσθηκαν μετά από συμφωνία με την συνεργαζόμενη Δημοτική παράταξη του ΚΚΕ εσωτ. 

Η αλήθεια είναι ότι υπήρχε ένας ενθουσιασμός και μια μεγάλη διάθεση για δημιουργία. Το Μπραχάμι ουραγός στον τομέα του πολιτισμού, έπρεπε να αναδείξει τις φρέσκες δυνάμεις που είχαν εκφραστεί κατά κύριο λόγο μέσα από η δραστηριότητα του Εκπολιτιστικού Συλλόγου Νέων.

Μιλάμε όμως για ένα Δήμο με ανύπαρκτες υποδομές και το κυριότερο με ανύπαρκτη παράδοση.

Στο νεότευκτο τότε Δημαρχείο υπήρχε στο Ισόγειο μια σχετικά μεγάλη εντελώς κενή αίθουσα (αυτή που υπάρχει και σήμερα) με Ιταλική υπερυψωμένη σκηνή, χωρίς φυσικά εξοπλισμό, καμαρίνια κλπ. που την φανταζόμαστε ότι θα λειτουργούσε, αν και εφόσον εξοπλιζόταν κατάλληλα, ως θεατρική αίθουσα; αίθουσα πολλαπλών εκδηλώσεων; σινεμά; χάος! Ουδείς γνώριζε.

Σε μία λοιπόν από τις πρώτες συνεδριάσεις παρουσιάστηκε μια κυρία, εκπρόσωπος κάποιας, άγνωστης σε εμάς θεατρικής ομάδας, που ζήτησε τη βοήθειά μας προκειμένου να ανεβάσουν μια θεατρική παράσταση. 

Η έκπληξή μας ήταν μεγάλη. Θίασος στο Μπραχάμι; Δεν γίνονται αυτά! Παρ’ όλα αυτά δεχτήκαμε να στηρίξουμε την προσπάθεια αυτών των ανθρώπων με την προϋπόθεση ν’ αποκτήσουμε μια εικόνα και να αξιολογήσουμε κατά κάποιο τρόπο, το έργο, τους ηθοποιούς κλπ. Πράγματι δύο από εμάς βρεθήκαμε καλεσμένοι στην πρόβα του θιάσου που γινόταν στα γραφεία της Πνευματικής Στέγης, μιας κλειστής πολιτιστικής ομάδας που λειτουργούσε με την καθοδήγηση του Πέτρου Σαρτζή ο οποίος ήταν και υπάλληλος του Δήμου. 

Καθίσαμε αμήχανα σε μία άκρη, ενώ τα νεαρά παιδιά του θιάσου μας αντιμετώπισαν μάλλον σαν Ιεροεξεταστές. Το έργο ήταν του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα με τον παράξενο τίτλο «Οι Φασουλήδες του Κατσιπόρα». Την παράσταση σκηνοθετούσε ο νεαρός θεατρόφιλος δικηγόρος Τάσης Σαρτζής, ανιψιός του Πέτρου. Ο θίασος δεν είχε καμμία σχέση με Μπραχάμι και αποτελείτο από φοιτητές, μέλη της θεατρικής ομάδας του Πανεπιστημίου.

 

Μας άρεσε πολύ το κέφι και η ζεστασιά που με την οποία αντιμετώπιζε το έργο ο εκκολαπτόμενος σκηνοθέτης και οι παντελώς ερασιτέχνες ηθοποιοί όπου χωρίς δεύτερη σκέψη, τους ανακοινώσαμε ότι θα θέλαμε και εμείς να είμαστε κατά κάποιο τρόπο, μέλη της ομάδας στηρίζοντας την προσπάθεια. Υπήρξε μεγάλος ενθουσιασμός και πέσαμε με τα μούτρα στη δουλειά.

Έπρεπε να βρούμε αίθουσα. Καταλήξαμε στην αίθουσα του Δημαρχείου με τα μύρια προβλήματα. Τοποθετήσαμε για συσκότιση σκούρες κουρτίνες γιατί τα χωρίς καμμία πρόβλεψη και καμμία μελέτη τεράστια τζαμοπαράθυρα που υπήρχαν στο πλάϊ, έβαζαν το φως  του δρόμου μέσα στην αίθουσα με αποτέλεσμα να μη μπορεί να γίνει στοιχειωδώς μια παράσταση,, δανειστήκαμε και κουβαλήσαμε με το θρυλικό ημιφορηγάκι Ρενώ Κατρέλα τα ηχητικά και φωτιστικά από την αίθουσα του σινέ Ίρις στην οδό Ακαδημίας που στεγαζόταν το θεατρικό του Πανεπιστημίου με τη βοήθεια του μετέπειτα εκλεκτού Διευθυντή φωτογραφίας Αργύρη Θέου, ενώ τα ωραία κοστούμια της παράστασης έραψε η αξέχαστη Μπραχαμιώτισα Ζωζώ Σεβροπούλου.

Η μεγάλη μάχη όμως δόθηκε στην προσέλευση θεατών. Ήταν δύσκολο να προσελκύσουμε κόσμο από ένα απαίδευτο, κατά κάποιο τρόπο, κοινό που δεν είχε ιδιαίτερη έφεση στο θέατρο. Εδώ θα εξάρουμε την μεγαλειώδη προσπάθεια του Πέτρου Σαρτζή να κινητοποιήσει γνωστούς και άγνωστους, φίλους και εχθρούς να παρακολουθήσουν την παράσταση στα παγκάκια που είχαμε κουβαλήσει από διάφορα σημεία του Δήμου και κυρίως από την Πλατεία Αγ. Δημητρίου και τα είχαμε τοποθετήσει στην αίθουσα εν είδη κανονικών καθισμάτων. Αξίζει να σημειώσουμε τη προσπάθεια του Πέτρου Σαρτζή που προκειμένου να εντάξει τους θεατές στο πνεύμα του έργου και να τους παρασύρει σε επευφημίες, δεν σταματούσε  να μπιζάρει φωνάζοντας και χειροκροτώντας κάθε πιασάρικη ατάκα του έργου (που γνώριζε φυσικά απ’ έξω κι’ ανακωτά).

Όλοι οι συντελεστές ήταν εξαιρετικοί, ας μας επιτρέψουν όμως όλα τα παιδιά της παράστασης που θα μας διαβάσουν, να εξάρουμε την πολύ καλή ερμηνευτική παρουσία του Μιχάλη Χατζηκυριάκου που θα μπορούσε ίσως να εξελιχθεί σε πολύ καλό ηθοποιό, αν δεν προτιμούσε τη δικηγορία που ακολούθησε. Ίσως όμως και να δικαιώθηκε με την επιλογή του. Ποιος ξέρει.

Ακόμα δεν είμαστε σίγουροι για το τι καταφέραμε και αν έμεινε κάτι από εκείνη την ηρωϊκή εποχή. Σίγουρα τίποτα δεν πάει χαμένο, κυρίως οι φιλίες που αναπτύχθηκαν από την κοινή προσπάθεια και που ακόμα παραμένουν ζωντανές.

Ο Δήμος με τα χρόνια δημιούργησε θεατρική ομάδα, θεατρικό εργαστήρι, ανέβασε αρκετά αξιόλογα έργα διεύρυνε την θεατρική κουλτούρα σε περισσότερο κόσμο, μας μένει όμως μια πικρή γεύση. Μετά από τόσα χρόνια, δεν υπάρχει μια αμιγώς θεατρική αίθουσα, που να στεγάσει τις δραστηριότητες. Σήμερα το θέατρο έχει άλλες απαιτήσεις. Έχουμε προτείνει να αγορασθεί μια παλιά αποθήκη, μια βιοτεχνία που σταμάτησε λόγω της κρίσης να λειτουργεί και να διαμορφωθεί σε θεατρικό χώρο. Υπάρχουν πολλές ευκαιρίες. Δεν είμαστε όμως αισιόδοξοι. Με τα χίλια ζόρια η αίθουσα του Δημαρχείου παρ’ ότι αναμορφώθηκε δεν έχει ακόμα αξιοποιηθεί. Επιμένουμε πάντως ότι είναι ακατάλληλη για μια σοβαρή θεατρική αίθουσα. Επίσης η υπαλληλική νοοτροπία που διακρίνει όσους έχουν την ευθύνη και φυσικά η έλλειψη  ενθουσιασμού και φαντασίας που πρέπει να κυριαρχεί σε αυτές τις προσπάθειες.  Απογοήτευση επίσης μας προκαλεί η παρουσία της σημερινής παρουσίας του Οργανισμού Πολιτισμού που υπάρχει μόνο ως φάντασμα (ήδη καλέσαμε την ομάδα των ghostbusters να τους βρουν).

Για την ιστορία οι συμμετέχοντες από την πλευρά του Δήμου στους «Φασουλήδες του Κατσιπόρα» ήταν ο γράφων Χρ. Πιπίνης και ο Βαγγέλης Γκουγκουλής! 

*Σημ. Συντάκτου:  Τα κείμενα είναι από το πρόγραμμα της παράστασης και η φωτό από το λεύκωμα του Αγ. Δημητρίου