Μπραχάμι…τα πρώτα χρόνια

Μικρό απόσπασμα από το Λεύκωμα του Δήμου «ΑΠΟ ΤΟ ΜΠΡΑΧΑΜΙ ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΔΗΜΗΤΡΙΟ» Εικόνες από το παρελθόν του ΒΑΣΙΛΗ ΚΑΡΔΑΣΗ. 

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Η ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ: ΜΕΘΑΝΑ

Η χερσόνησος των Μεθάνων, επιμήκης, βραχώδης και ηφαιστιογενής, έχει
συνδέσει περισσότερο το όνομά της με τα ιαματικά λουτρά, τις θειούχες πηγές, οι
οποίες σχηματίστηκαν από τις εκρήξεις του ηφαιστείου που βρίσκεται στη
βορειοδυτική πλευρά της χερσονήσου. Η Βρωμολίμνη των παλαιοτέρων -εξαιτίας
της έντονης μυρωδιάς των θειούχων πηγών- η πόλη των Μεθάνων του σήμερα,
αποτελεί ακόμη στην εποχή μας πόλο έλξης για παραθεριστές. Στο εσωτερικό
της χερσονήσου βρίσκεις μικρά χωριά στις παρειές του ορεινού όγκου που
κυριαρχεί. Μικροί οικισμοί σε μικρή απόσταση, η οποία ωστόσο δεν φαίνεται να
διευκόλυνε την εσωτερική μετακίνηση των κατοίκων στο παρελθόν, προφανώς
λόγω της φυσικής διαμόρφωσης του εδάφους. Κύριο χαρακτηριστικό λοιπόν η
φυσική απομόνωση των οικισμών, γεγονός που έκανε δυσκολότερη την
επιβίωση των κατοίκων.
Μόνη διέξοδος, όχι όμως και ικανή όπως αποδείχθηκε, η ενασχόληση με τη γη.
Οι κάτοικοι των χωριών πρέπει να έδωσαν πολλά, να δούλεψαν σκληρά και επί
μακρόν για την εκχέρσωση της άγονης γης. Να ξεστρεμματίσουν που λέμε, να
ξεριζώσουν με τον κασμά κοτρώνες και βράχους. Ο Οβίδιος αναφερόμενος στα
Μέθανα έγραψε στις Μεταμορφώσεις: «Όχι μακριά από την Τροιζήνα υπάρχει
ένα βουνό που ποτέ δεν φύτρωσε δέντρο», συσχετίζοντας με ποιητικό ύφος τη
δράση του ηφαιστείου και τη φυσιογνωμία της χερσονήσου…

…Όταν το λάδι και οι ελιές έπαψαν να επαρκούν στη φάση διεύρυνσης των
νοικοκυριών, όταν τα αμύγδαλα και τα σύκα, που κατά κύριο λόγο προωθούνταν
σε γειτονικές αγορές, δεν πρόσφεραν σημαντικές εισροές στο οικογενειακό
εισόδημα, τα νοικοκυριά βρέθηκαν σε πραγματικό αδιέξοδο. Είναι η μοίρα κάθε
κλειστής κοινωνίας με δεδομένες παραγωγικές δυνατότητες όταν ο πληθυσμός
παρουσιάζει αυξητικές τάσεις. Μόνη δίοδος διαφυγής σ’ αυτές τις περιπτώσεις
είναι η εσωτερική ή εξωτερική μετανάστευση. Αυτό έκαναν και οι μεθενίτες
χωρικοί. Κουνουπίτσα, Άγιοι Θεόδωροι, Μακρύλογγος, Άνω και Κάτω Μούσκα,
Καμένη Χώρα, περισσότερο αυτά τα χωριά της ορεινής ενδοχώρας, αλλά ακόμη
και η Βρωμολίμνη, η πρωτεύουσα του ιαματικού τουρισμού, διοχέτευσαν
εκατοντάδες κατοίκους στις περιοχές της Αττικής και κυριότερα στο Μπραχάμι.
Γιατί στο Μπραχάμι προκύπτει εύκολα το ερώτημα. Θα επιχειρήσουμε να
απαντήσουμε, αφού προηγουμένως δώσουμε μία εικόνα της φυσιογνωμίας της
ιδιοκτησίας γης στην ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Αττικής στο 19ο
αιώνα…

Φωτογραφίες από τα Κούλουμα των Μπραχαμιωτών