Αξίζει το τίμημα;

Χρίστος Σαπρίκης

---

«Μεσ’ το κρασί μου βλέπω θάλασσες
κι αν τα πανιά μου μου τα χάλασες
εγώ ακόμα στο κρασί μου
βλέπω θάλασσες» [1]

~~~

Μια στοίβα από γεμάτες κούτες στη μέση της αίθουσας,
σακούλες με χαρτιά και βιβλία για την ανακύκλωση έξω από την πόρτα, 
άδειοι τοίχοι,
η μουντή οθόνη του διαδραστικού,
το χαλάκι μαζεμένο στη γωνία για να πλυθεί, 
η απόλυτη ησυχία που τη διακόπτει μόνο ο μονότονος ήχος του ανεμιστήρα
και ξανά οι διαχρονικές σκέψεις:

~~~

Τελευταίο κατεβάζω πάντα το μεγάλο ρολόι της τάξης.

Πριν είχαν κατέβει απ’ τους τοίχους οι χάρτες, οι ζωγραφιές, οι  εργασίες των παιδιών, είχαν μαζευτεί στις κούτες τους δεκάδες  μικροπράγματα που ήταν σκόρπια σε κάθε γωνία της αίθουσας, τακτοποιήθηκε  το κουτί των φετινών αναμνήσεων.

– Γιατί δεν πετάς τίποτε; Αφού δεν τα ξαναχρησιμοποιείς ποτέ. Πού θα τα βάλεις όλα αυτά; Δεν έχουμε άλλο χώρο.

Κάθε χρόνο συσσωρεύονται όλο και πιο πολλά. 

Κάθε χρόνο όλο και  περισσότερα παιδικά προσωπάκια στριμώχνονται στο μυαλό σου, διεκδικούν αποφασιστικά ένα  κομμάτι απ’ τις αναμνήσεις σου με τα πιο νέα να σπρώχνουν προς τα πίσω  στον χρόνο, στη λήθη(?), τα παλιότερα.

Τελευταίο κατεβάζω πάντα το μεγάλο ρολόι της τάξης.

~~~~

«Είναι μακρινό ταξίδι
δε φαντάζεσαι τι κρύβει
μέσα του το μολύβι
Είναι όπλο και λεπίδι.

Δε φαντάζεσαι τι κρύβει
μέσα του το μολύβι
είναι αγώνας και παιχνίδι.

Δε φαντάζεσαι τι κρύβει
μέσα του το μολύβι
είναι λόγος και αντικλείδι.

του βγάζω τις μπαταρίες, 

Δε φαντάζεσαι τι κρύβει
Δε φαντάζεσαι τι κρύβει.» [2]

~~~

Τελευταίο κατεβάζω πάντα το μεγάλο ρολόι της τάξης.
οι δείχτες του  σταματούν, 
ο χρόνος παγώνει στην άδεια αίθουσα 
και στο  μυαλό στροβιλίζουν για άλλη μια φορά τα λόγια του Φρανκ Μακ Κορτ: [3]

«Κάποιος έπρεπε να μου είχε πει. Ε, Μακ, η ζωή σου, Μακ, χρόνια  απ’ τη ζωή σου, Μακ, θα είναι σχολείο, σχολείο, σχολείο, παιδιά,  παιδιά, παιδιά, γραπτά, γραπτά, γραπτά, διάβασε και διόρθωσε, διάβασε  και διόρθωσε, βουνά ολόκληρα από γραπτά να σωρεύονται στο σχολείο, στο  σπίτι, μέρες και νύχτες να διαβάζεις […]

Θα στραβωθείς διαβάζοντας  τον Τζόυ και τη Σάντρα, τον Τόνυ και τη Μισέλ, μικρές αγωνίες, πάθη κι  εκστάσεις.  Βουνά ολόκληρα από παιδικές ασημαντότητες Μακ.

Αν  άνοιγαν το κεφάλι σου, μέσα θα έβρισκαν χιλιάδες εφήβους σκαρφαλωμένους  σε κάθε σπιθαμή του μυαλού σου. Κάθε Ιούνιο αποφοιτούν, μεγαλώνουν, εργάζονται και προχωράνε.

Θα κάνουν παιδιά, Μακ, που θα ‘ρθουν σε σένα  κάποια μέρα για να τους μάθεις Αγγλικά, κι εσύ θ’ απομένεις εκεί,  αντιμέτωπος μ’ ένα ακόμα εξάμηνο γεμάτο Τζόυ και Σάντρες και Τόνυ και  Μισέλ, και θ’ αναρωτηθείς:

Αυτό είναι όλο; Αυτός θα είναι ο κόσμος σου  για τα επόμενα είκοσι ή τριάντα  χρόνια;

Να θυμάσαι ότι, αν αυτός θα είναι ο κόσμος σου, είσαι κι εσύ ένας απ’ αυτούς, ένας έφηβος.

Ζεις  σε δυο κόσμους.

Είσαι μαζί τους, μέρα μπαίνει – μέρα βγαίνει, και δεν μπορείς να φανταστείς, Mακ, τι επιπτώσεις έχει αυτό στο μυαλό σου.

Αιώνιος έφηβος.

Θα φτάνει ο Ιούνιος, και τότε γεια και χαρά σου, δάσκαλε, χαρήκαμε που  σε γνωρίσαμε, η αδερφή μου θα είναι στην τάξη σου τον Σεπτέμβριο.

Όμως αυτό είναι μόνο η μία όψη του νομίσματος, Μακ. Σε κάθε σχολική τάξη, πάντα κάτι συμβαίνει.

Σε κρατάνε σ’ εγρήγορση.

Σε διατηρούν φρέσκο.

Δεν θα γεράσεις ποτέ, 

αλλά ο κίνδυνος είναι ότι μπορεί να έχεις για πάντα το μυαλό ενός εφήβου.

Αυτό είναι πραγματικά πρόβλημα, Μακ.

Συνηθίζεις να μιλάς σ’ εκείνα τα παιδιά στο επίπεδο τους. Ύστερα, όταν  πηγαίνεις σ’ ένα μπαρ για να πιεις μια μπίρα, ξεχνάς πώς πρέπει να μιλάς  στους φίλους σου κι εκείνοι σε κοιτάζουν κάπως. Σε κοιτάζουν λες και  μόλις κατέβηκες από άλλον πλανήτη, κι έχουν δίκιο. 

Όταν μπαίνεις κάθε  μέρα μες στην τάξη, αναπόφευκτα ζεις σε άλλο κόσμο, Μακ.»

~~~

Κατεβάζω το μεγάλο ρολόι,
βγάζω τις μπαταρίες του,
οι δείχτες του  σταματούν,
ο χρόνος παγώνει και χιλιάδες μικρές «παιδικές ασημαντότητες»  παγώνουν μαζί του καθώς στρογγυλοκάθονται χαμογελαστές, σκυθρωπές, παιχνιδιάρικες… στα κουτάκια του μυαλού.

Αιώνιο παιδί!  Δεν είναι μικρό πράγμα.

Ίσως να αξίζει το τίμημα…

…απ’ την άλλη όμως, όλο και πιο συχνά,

«Πέρα απ’ τ’ άστρα είν’ η δικιά μας γειτονιά
Κατεβήκαμε με γέλια και τα όργανα στον ώμο
Έλα κάντε μας λιγάκι συντροφιά
Κουραστήκαμε απ’ το δρόμο…»

αλλά και 

«…Τέτοια νύχτα μαγεμένη και γλυκιά
μας θυμίζει ένα φθινόπωρο στον Κρόνο
άντε ας παίξουμε μια τελευταία πενιά
όπου να `ναι ξαναβγαίνουμε στο δρόμο ». [4]

——————————————–

[1] Social Waste,  Μες στο κρασί μου βλέπω θάλασσες, 2013
[2] Social Waste και Αντίποινα, Τι κρύβει το μολύβι, 2017
[3]  Φρανκ Μακ Κορτ, Ο Δάσκαλος Μια αυτοβιογραφία, Scripta, 2006
[4] Γιάννης Αγγελάκας, Επισκέπτες, 2005